Eiopa signaleert wel dat de 44 onderzochte Europese verzekeringsgroepen allemaal gevoelig zijn voor een verdere daling van de rente, maar zowel de kapitaalspositie (de verhouding tussen bezittingen en verplichtingen) en de liquiditeitspositie zijn over het algemeen op orde. "Nederlandse verzekeringsgroepen scoren daarbij beter dan het Europese gemiddelde, aldus het rapport van Eiopa", weet het Verbond van Verzekeraars. In het openbare rapport worden geen namen en rugnummers genoemd. Eiopa hield eerder in 2016 en 2018 al stresstests. De laatste keer wees Eiopa op de kwetsbaarheid van Nederlandse verzekeraars voor dalende rente. De volgende stresstest vindt plaats in 2023-2024 en zal vooral focussen op de impact van klimaatrisico’s op de verzekeringssector.
ASR en Athora ook getest
DNB kan wel nadere gegevens melden over de Nederlandse deelnemers. Aegon, Nationale-Nederlanden en Achmea hebben deelgenomen aan de Eoipa-stresstest; ASR en Athora hebben op nationaal niveau aan de test deelgenomen, maar zijn niet opgenomen in de Eiopa-cijfers. Thema van de test was een langdurend Covid-19-scenario, gecombineerd met een aanhoudend lage rente. "In dit scenario is sprake van een significante verlaging van de swaprentes, divergentie in overheidsrentes, toenemende creditspreads en een stevige daling van aandelen-, onroerend goed- en commodity-markten. Het scenario is door Eiopa gecomplementeerd met sectorspecifieke verzekeringstechnische schokken", licht DNB toe.
Afdekking renterisico
In die omgeving blijft de activa-passivaratio voor alle deelnemende verzekeraars boven de 100%. "Dit weerspiegelt de weerbaarheid van de sector voor het voorliggende scenario; verzekeraars hebben voldoende activa om de verplichtingen aan de polishouders te dekken." Omdat Nederlandse verzekeringsgroepen hun renterisico hebben afgedekt, scoren zij beter dan gemiddeld. Voor alle verzekeraars geldt dat de Lange Termijn Garantiemaatregelen (LTG-maatregelen) en Overgangsmaatregelen (OM) de schok significant verzachten. Die maatregelen zijn onderdeel van de Solvency II-regels en zorgen ervoor dat verzekeraar mogelijkheden hebben om de spanning tussen marktbewegingen op de korte termijn en het langetermijnkarakter van hun verplichtingen te verkleinen. Volgens de cijfers die DNB heeft gedeeld, is de kapitaalpositie van de Nederlandse deelnemers - inclusief de genoemde maatregelen - standaard wat lager dan gemiddeld in de EU (ruim 108% tegen 110%), maar bij een stress-scenario juist hoger: zo'n 107% tegen 106% gemiddeld.
Renteswaps gunstig in stress-scenario
Kwetsbaarheden op middellange termijn niet bekeken
Helemaal rustig kunnen verzekeraars nog niet slapen, aldus DNB. "Bedacht moet worden dat de Eiopa-stresstest niet kijkt naar de kwetsbaarheden als gevolg van de lagerenteomgeving op de middellange termijn. Het blijft daarom onverminderd van belang dat verzekeraars in hun kapitaal- en dividendbeleid rekening houden met de lage rente en de duurzaamheid van hun kapitaalpositie op de middellange termijn. Daarnaast is het van belang voor ogen te houden dat een scenario van stijgende swaprentes een negatief effect kan hebben op de liquiditeitspositie."
Nog te veel leunen op overgangsmaatregelen
Negen Europese partijen zakken in een stress-scenario onder een solvabiliteit van 100%. Als rekening wordt gehouden met aanvullende maatregelen die verzekeraars zouden kunnen nemen, zouden zeven partijen weer boven de 100% komen. "De verzekeringsbranche heeft daarmee laten zien dat ongunstige markt- en economische effecten het hoofd te kunnen bieden", aldus de Europese toezichthouder. Dat iedereen ook bij slecht weer meer activa dan passiva overhoudt, geeft aan dat verzekeraars hun beloften aan polishouders kunnen nakomen bij negatieve economische ontwikkelingen. Wel blijkt uit de test dat een deel van de markt nog steeds sterk leunt op overgangsmaatregelen in het kader van Solvency II. Die moeten, in tegenstelling tot de langetermijngaranties, uiterlijk in 2032 worden afgeschaft. "Ondernemingen zouden concrete stappen moeten zetten om hun afhankelijkheid van tijdelijke maatregelen bij de overgang van Solvency I naar het Solvency II-regime te verkleinen."
Openbaarmaking individuele resultaten
Eiopa-voorzitter Petra Hielkema geeft aan dat de toezichthouder inzet op de kwetsbaarheden die aan het licht kwamen in de test. "We zullen ook de wetgevers oproepen om openbaarmaking van individuele resultaten te beschouwen als een wettelijke vereiste." Van de deelnemende verzekeraars gaven er maar acht (geen Nederlandse partijen) toestemming om individuele resultaten te delen.
