Bob de Wit: 'Verzekeraar die big data niet omarmt, gaat efficiënt zijn dood tegemoet'

Hij is duidelijk. Heel duidelijk zelfs. Professor Bob de Wit weet wat er met het verzekeringsbedrijf gebeurt dat zijn ogen sluit voor het digitale tijdperk dat aanstaande is. "Wanneer je daar niet in meegaat, niet met nieuwe dingen komt, ga je heel efficiënt je dood tegemoet."

De Wit deelt zijn visie op de toekomst van het verzekeringsbedrijf tijdens De Week van AM. De aan Nyenrode Business Universiteit verbonden hoogleraar strategisch leiderschap gaat tijdens een e-lecture in op de fundamentele verandering waar ‘we’ in zitten, ofwel de overgangsperiode van de ene naar de andere maatschappijvorm. “We richten ons nu vooral op de korte termijn, op dingen zoals het coronavirus, maar eigenlijk zitten we in het vacuüm tussen het industriële tijdperk en het digitale tijdperk.”

Factor arbeid steeds minder belangrijk

De samenleving is nu vrijwel volledig ingericht op processen en structuren van het industriële tijdperk, licht hij toe. Daarin draait alles om arbeid en kapitaal. “De factor arbeid wordt echter steeds minder belangrijk, andere factoren gaan een rol spelen in de overgang van het industriële naar het digitale tijdperk. We moeten opnieuw kijken hoe die samenleving eruit gaat zien”, aldus De Wit, die op dit moment de laatste hand legt aan zijn boek Society 4.0, waarin hij een kijkje geeft in maatschappij van de toekomst.

De behoefte om risico’s af te dekken blijft, maar de manier waarop je dat doet, wordt fundamenteel anders”

Digitalisering zorgt voor grote veranderingen

De hoogleraar is weliswaar geen expert op het terrein van de verzekeringsbranche; hij is er echter zeker van dat digitalisering over niet al te lange tijd voor grotere veranderingen binnen de sector zorgt. Hij trekt een parallel met de taxibranche. “Daar zie je een heel nieuw businessmodel ontstaan. Vroeger had je voor transport van a naar b een taxicentrale. De behoefte aan transport is er nog steeds, maar nu heb je een app die vraag en aanbod bij elkaar brengt. Bij een taxichauffeur met een slechte review, stap je gewoon niet in.”

Verzekeringsbedrijven ingericht volgens pre-digitaal tijdperk

In de verzekeringsbranche werkt het volgens hem net zo. “Bedrijven zijn nog grotendeels ingericht volgens het pre-digitale tijdperk. Verzekeren is begonnen met een aantal boeren die grote kans hadden dat hun boerderij in de fik vloog”, blikt hij terug in de tijd. “Ze stopten allemaal een beetje geld in een onderling potje. En als er dan inderdaad een boerderij in de fik vloog, ging het geld uit het potje en werd het bedrijf weer opgebouwd. De behoefte om risico’s af te dekken blijft natuurlijk, maar de manier waarop je dat doet, wordt fundamenteel anders.”

Zelf rijden: hogere premie

Masterclass Digitaal Leiderschap

Bob de Wit geeft niet alleen een e-lecture tijdens De Week van AM. Hij is ook een van de docenten van de Masterclass Digitaal Leiderschap van AM. Deze wordt gehouden op 1 en 2 december en is speciaal bedoeld voor ervaren managers en C-level professionals in de verzekeringssector die hun organisatie willen meekrijgen in de digitale transitie richting een compleet vernieuwde toekomst.

Meer weten? Ga naar de website

Hij maakt een uitstapje naar de plannen van Tesla, die op grotere schaal in verzekeringen wil stappen. “Ze zeggen: ‘Mensen willen geen auto kopen, maar mensen willen van a naar b worden vervoerd en als er risico’s zijn dan moeten die meegenomen worden.” De autofabrikant neemt als uitgangspunt dat het grootste risico van autorijden de bestuurder is. “Tesla zegt: ‘Als je vervoer wilt, krijg je er een verzekering bij, maar de verzekeringspremie hangt er wel vanaf of je zelf rijdt of niet. Rijd je zelf, dan is het risico hoger dan wanneer je met je handen van die auto afblijft.’ Hiermee beïnvloed je de schade op een heel andere manier.”

Veranderingen bij zorgverzekeringen

Ook op het terrein van zorgverzekeringen ziet De Wit dat veranderingen aanstaande zijn. “Tegenwoordig worden alle data verzameld en die worden vertaald in het risico dat iemand loopt als het gaat om zijn gezondheid. Het kan zijn dat iemand zo’n hoog risico loopt dat hij daarmee onverzekerbaar is.” In Nederland loopt het op dat vlak weliswaar niet zo’n vaart, omdat de basisverzekering verplichte kost is, maar in landen waar geen verzekeringsplicht geldt, kan dat zomaar werkelijkheid worden, verwacht de hoogleraar.

Gratis verzekering Alibaba betaald met data

“Alibaba heeft bijvoorbeeld een gratis zorgverzekering, die je betaalt met data. Je krijgt dan een chip onder je huid die permanent data doorstuurt. In Nederland is het moeilijk om dit soort businessmodellen te maken, maar in China en Amerika zijn de meeste mensen niet verzekerd en kan dit wel. Maar als een zorgverzekeraar hier zou zeggen: ‘Als je dit bij ons doet, krijg je premie terug’, dan wil ik wel eens zien hoeveel mensen dat níet doen.”

Verzekeraars moeten veel meer vanuit data gaan redeneren om vandaaruit applicaties te maken om geld te verdienen”

Verzekeraar moet nadenken over nieuw businessmodel

Voor De Wit staat vast dat de verzekeringsbranche enorm gaat veranderen als gevolg van verdergaande digitalisering. Verzekeraars moeten zich volgens hem realiseren dat ze er niet aan ontkomen om opnieuw na te denken over hun businessmodel. “Ze moeten veel meer vanuit data gaan redeneren. Zeker als je meerdere verzekeringsproducten hebt, moet je niet vanuit applicaties redeneren maar vanuit data. Vandaaruit maak je applicaties om geld te verdienen.”

Van applicatie centric naar data centric

Van applicatie centric naar data centric moet de drijfveer zijn voor verzekeraars, meent De Wit. Zijn ervaring is dat nog lang niet altijd zo wordt gedacht. ”Verzekeraars maken nog niet echt de stap om het nieuwe tijdperk te beginnen met het opbouwen van een bedrijf vanuit de waardecreator big data en om vandaaruit de organisatie op te bouwen, inclusief technologieën als machine learning.”

Bestaand model wordt gedigitaliseerd

Wel ziet De Wit dat het bestaande model wordt gedigitaliseerd door technologie toe te voegen. “Maar ik zie ze nog niet het hele nieuwe model opbouwen. Verzekeraars moeten echt helemaal met een schone lei beginnen. Het nieuwe verzekeren bij de autoschadeverzekeringen komt heel dichtbij. Dat is een bekend voorbeeld voor verzekeraars, maar zij moeten zich realiseren dat dit nog maar het begin is van een tsunami aan veranderingen.”

Leren van andere sectoren

De hamvraag is natuurlijk hoe verzekeraars zich moeten voorbereiden op de nieuwe tijd. “Dat is de grote vraag, waar veel bestaande bedrijven mee worstelen. Daar zijn best practices en good practices voor”, aldus De Wit, die daar tijdens de e-lecture op ingaat met onder meer concrete voorbeelden uit andere sectoren, waarvan de verzekeringsbranche kan leren.

Als je blijft doen wat je altijd gedaan hebt, maar alleen wat beter en efficiënter, dan ga je je dood tegemoet”

Niets doen, kan niet

Wie niks doet, is ten dode opgeschreven, is de overtuiging van De Wit. Hij maakt het beeldend door een vergelijking te trekken met de teloorgang van de koetsenbranche. “We gebruikten allemaal paardenkoetsen voor transport. Toen kwam de benzinemotor en waren er koetsenfabrikanten die geloofden in hun product door steeds mooiere en glimmender koetsen te maken. Na vijf jaar was het echter echt afgelopen, omdat mensen het transport met de auto toch fijner en efficiënter vonden. De hele koetsenbusiness is overgenomen door de autobusiness. Voor verzekeraars geldt: als je blijft doen wat je altijd gedaan hebt, maar alleen wat beter en efficiënter, dan ga je je dood tegemoet. Verzekeraars hebben geen keuze, ze moeten de stap maken.”

Annet van den Berg

Annet van den Berg

(Eind)redacteur AM