In haar Kamerbrief wijst Ollongren op de bestaande mogelijkheden die senioren hebben om de overwaarde op eigen woning vrij te maken. “Voor senioren die in de huidige woning willen blijven wonen zijn er verschillende opties. Een veel gebruikte optie is het afsluiten van een aflossingsvrije hypotheek. Daarnaast zijn er marktpartijen die specifieke producten aanbieden, zoals een opeethypotheek of een sale-and-lease-backconstructie. Het is ook mogelijk om de woning met overwaarde te verkopen en te verhuizen naar een andere woning.”
Veel lager inkomen
De minister gaat ook in op de constatering door Nijboer dat het sluiten van een nieuwe hypotheek lastig is voor ouderen omdat ze, ondanks de vaak forse overwaarde, een veel lager inkomen hebben. Ollongren wijst op het onderzoek door het platform waaruit is gebleken dat een annuitaire toetsing belemmerend kan werken voor het aangaan voor een aflossingsvrije hypotheek.
Toetsen op werkelijke lasten
“Kredietverstrekkers kunnen van deze toets afwijken, maar het was voor kredietverstrekkers onduidelijk wanneer dit verantwoord kan. De Autoriteit Financiële Markten heeft daarom recentelijk verduidelijkt wanneer toetsen op werkelijke lasten in individuele gevallen verantwoord kan zijn. Sindsdien ontvang ik signalen dat steeds meer aanbieders maatwerk bieden op basis van werkelijke lasten.”
Voldoende concurrentie
Op de stelling van Nijboer dat er sowieso weinig aanbieders van een verzilverhypotheek en diens vraag of er sowieso niet te weinig nieuwe toetreders op de Nederlandse hypotheekmarkt zijn antwoordt Ollongren: “Mijn beeld is dat er op de Nederlandse hypotheekmarkt voldoende concurrentie is. Begin 2012 waren banken verantwoordelijk voor ruim 70% van de hypotheekproductie. Door toegenomen concurrentie van pensioenfondsen en verzekeraars is dit marktaandeel afgenomen naar bijna 55% in het derde kwartaal van 2017.”
Rol overheid en WEW
Wel erkent ze dat het aantal aanbieders van opeethypotheken beperkt is. “In de komende bijeenkomst van het platform hypotheken wordt aandacht gegeven aan verzilveren. Mogelijke knelpunten in de hypotheekverstrekking aan senioren rondom opeethypotheken zullen dan op de agenda staan. Indien hier aanleiding voor is, zal ook bekeken worden of een rol voor de overheid of het Waarborgfonds Eigen Woningen (WEW) wenselijk is.” Voor een actieve betrokkenheid van het WEW had Vereniging Eigen Huis gepleit.
Afbouw Wet Hillen
De geruchtmakende afbouw van de Wet Hillen zorgt er volgens haar niet voor ouderen vaker hun woning gedwongen moeten verkopen om rond te kunnen blijven komen. “Onder de streep stijgt hun besteedbaar inkomen door diverse andere maatregelen uit het regeerakkoord. Ouderen met een middeninkomen ondervinden weliswaar nadeel van het uitfaseren van de regeling Hillen, maar dit wordt in de meeste gevallen meer dan gecompenseerd door andere maatregelen. In totaal gaat 96% van alle huiseigenaren erop vooruit als gevolg van de maatregelen in het regeerakkoord, inclusief het uitfaseren van de regeling Hillen.”
