De AFM ziet dat de verzilverhypotheek in een behoefte voorziet, maar vindt dat aanbieders de productontwikkeling moeten verbeteren. Anders komen kwetsbare huiseigenaren in de problemen. Van Bruggen-directeur Michiel Meijer hoopt dat aanbieders zich niet laten ontmoedigen door de toezichthouder. "Het zou doodzonde zijn als door het onderzoek van de AFM de productinnovatie op een laag pitje komt te staan, omdat geldverstrekkers uit voorzichtigheid dit soort producten gaan mijden. De komende jaren zal naar onze verwachting de behoefte aan overwaardehypotheken fors groeien." Daarbij gaat het naast de verzilverhypotheek ook om de gewone aflossingsvrije hypotheek, aldus Meijer.
Lees het onderzoek van de AFM naar verzilverhypotheken.
Risicobereidheid niet meegewogen
Hij begrijpt dat goed moet worden gekeken of het product bij de klant past. "Ik vind wel dat de AFM ook open moet staan voor consumenten die bereid zijn bepaalde risico’s te accepteren. Bij het lezen van het onderzoek krijgen wij de indruk dat de AFM alle risico’s, zoals bijvoorbeeld de noodzakelijke verkoop van een woning in de toekomst, wil voorkomen. Het gaat om ouderen, maar dat betekent niet dat die geen weloverwogen beslissingen kunnen nemen om bepaalde risico’s te accepteren, als ze een volledig en goed advies hebben gekregen."
Zo zou een pas gepensioneerd echtpaar met een relatief kleine hypotheek en een beperkte pensioenuitkering best kunnen kiezen voor het verkopen van de woning en verhuizen naar een goedkoper appartement. "Maar het zou mooi zijn als ze er ook voor kunnen kiezen om nog een aantal jaar in hun woning te blijven wonen en via een verzilverhypotheek maandelijks een extra bedrag uit de overwaarde op te nemen en te reizen. De hypotheek stijgt door die opname en het bijschrijven van de rente en de overwaarde daalt, maar ze kunnen voorlopig wel hun beide dromen waarmaken: reizen en voorlopig in de huidige woning blijven wonen. Als dit stel bereid is om de woning over een aantal jaar te verkopen, en zich ervan bewust is dat dit bij bijvoorbeeld dalende huizenprijzen sneller noodzakelijk kan zijn, dan is hier in mijn ogen niets op tegen."
Erfgenamen betrekken?
Verder vraagt Meijer zich af of het aan de AFM is om te bepalen dat erfgenamen betrokken moeten worden bij het advies rond een overwaardehypotheek. "Onze ervaring is dat een groot deel van deze doelgroep terecht vindt dat zij zelf kunnen beslissen of zij veel of minder aan erfenis achter willen laten. Wel zullen wij uiteraard de gevolgen voor erfgenamen inzichtelijk maken voor deze klanten en kan de klant zelf beslissen om wel de erfgenamen bij het advies te betrekken."
Aflossingsvrij is voordeliger
De Vereniging Eigen Huis stipt aan dat de AFM niet heeft gekeken naar de kwaliteit van adviesgesprekken en benadrukt het grote belang van het gesprek tussen klant en adviseur. "Veel oudere klanten hebben lange tijd geleden voor het laatst over hun hypotheek gesproken en zijn niet vertrouwd met de gebruikte termen en het uitgebreide adviestraject. Vooral een begrip als rente op rente is voor velen lastig te begrijpen, terwijl de schuld hierdoor snel kan toenemen. Dit kan op termijn voor vervelende verrassingen zorgen. Als het inkomen van de klant en de waarde van de woning voldoende zijn, is een aflossingsvrije hypotheek in de regel aanmerkelijk voordeliger. Ook dit moet in het adviesgesprek ter sprake komen."