Dalende rente verdiept malaise met trage banken en verzekeraars in levenmarkt

Dalende rente verdiept malaise met trage banken en verzekeraars in levenmarkt

Directeur van Moneywise Jeroen Wolfsen is al bijna gewend aan aanbieders die hun eigen gedragscode niet nakomen. Kapitaaloverdracht vanuit een expirerende lijfrente gaat structureel trager dan mag. Nu de rente snel daalt, kan dat voor consumenten schadelijk uitpakken. Een nieuwe offerte na dertig dagen is soms zoveel nadeliger dat het levenslang tientallen euro's per maand kost. Wolfsen is er onderhand klaar mee: "Dit systeem móet anders."

Het gaat in de meeste gevallen mis bij de partij waar het kapitaal is opgebouwd. De klant zoekt een aanbieder uit om een uitkering aan te kopen, en stuurt vervolgens een verzoek en overdrachtsformulier aan zijn bank of verzekeraar om het geld over te boeken. Als alle stukken binnen zijn, moet het geld volgens het Protocol Stroomlijning Kapitaaloverdrachten (PSK) binnen veertien dagen overgeboekt worden. Dat lukt veel partijen niet. Soms duurt het zelfs zo lang dat de offerte van de partij die de uitkering wil verzorgen verloopt. Standaard is dat na dertig dagen.

Wolfsen noemt als voorbeeld een partij die momenteel standaard op elk overdrachtsverzoek terugstuurt dat ze vanwege drukte pas over vier weken kunnen reageren. “Wat moet je als klant dan doen? Als je vandaag bij mij in de lucht komt dat je polis op 1 februari vrijkomt, dan weet ik sowieso dat het geld niet op tijd binnen is. Maar als ik 1 maart kies als ingangsdatum, dan loop je uit je rentegeldigheid.”

Aansprakelijk stellen is kansrijk

Een consument die alles op tijd instuurt, heeft die niet gewoon het recht aan zijn kant als hij geldelijke schade oploopt door zijn trage bank of verzekeraar? Wolfsen heeft er contact over gehad met Kifid. Daar zijn zaken bekend waarin consumenten relatief eenvoudig gelijk kregen. Maar hij plaatst er ook direct een kanttekening bij. “Ga je met een partij in zee als je vooraf al bijna zeker weet dat het uitdraait op een geschil?”

Volgens Wolfsen zou het al veel schelen als aanbieders zich gewoon aan hun eigen gedragscode zouden houden: overboeken binnen veertien dagen. “Dan kan ik in ieder geval plannen.” Beter zou het volgens hem zijn als er iets zou gebeuren aan de algemene geldigheidsduur van de offerte. Het probleem dan is echter dat het risico daarvan mogelijk wordt afgewenteld op de consument, en dat de uitkerende partij ‘gestraft’ wordt voor de termijnoverschrijding van de partij waar opgebouwd werd.

Een op vijf, of een op tien?

Hoe groot is het probleem? Volgens het Verbond van Verzekeraars vindt 93 procent van de kapitaaloverdrachten plaats binnen de afgesproken termijnen. Wolfsen vindt dat echter een vertekend cijfer omdat die op een compleet jaar ziet, terwijl de meeste polissen expireren per 1 januari. Hij schat zelf dat in november en december één op de vijf kapitaaloverdrachten te laat is. "En dan nog. Kun je trots zijn dat je 'slechts' één op de tien keer de fout ingaat?"

Bij elke klant loop ik nu het risico dat ik aansprakelijk gesteld word. Die zeggen: ‘jij zou toch alles voor me regelen? Daar betaal ik toch voor?’”

Situatie nu anders dan voorheen

Het is niet de eerste keer dat Wolfsen klaagt over het PSK en de wijze waarop aanbieders omgaan met intermediairs in het levensegment. Maar de huidige situatie gaat volgens hem een stap verder. Voorheen was een consequentie van te late overdracht dat de eerste betaling in een levenslange uitkering gemist werd. Dat werd nog wel vergeven. “Nu zie je dat het mensen echt geld gaat kosten. Soms een paar tientjes per maand, maar dat is wel voor de rest van je leven.”

Voor Moneywise zelf is het ook een probleem. “Bij elke klant loop ik nu het risico dat ik aansprakelijk gesteld word. Die zeggen: ‘jij zou toch alles voor me regelen? Daar betaal ik je toch voor?’ En ik kan er helemaal niks aan doen.”

Bart van de Laak

Bart van de Laak

Hoofdredacteur AM