Betere samenwerking bij bestrijding van autodiefstal of andere voertuigen is cruciaal, zo benadrukte Karelsen in de Rotterdamse congreszaal van de voormalige Schiecentrale. Maar om verschillende redenen hapert de samenwerking binnen het Landelijk Intelligence- en expertisecentrum Voertuigcriminaliteit (LIV), waarin Rijksdienst voor de Weg, de Politie en het Verbond van Verzekeraars pogen samen te werken.
Aanpassing van de wet is nodig
Eerste boosdoener is de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG). Deze belemmert een betere en intensievere informatie-uitwisseling tussen de private en publieke partijen binnen het LIV. Iets wat juist wel op nummer een van het wensenlijstje staat van de VbV. Gebruik van data is de trend bij opsporing, recovery en preventie. Karelsen: “Het liefst zien we dat de wet wordt aangepast en we werken zelf ook aan het inbouwen van garanties dat data goed beveiligd zijn die verzekeraars van het LIV willen ontvangen.”
Ik zou tegen Toyota zeggen: hou je klerezooi lekker in Japan. Wij verzekeren wel andere typen auto's”
De RDW weigert documentatie en andere data af te staan met een beroep op de AVG. Rob Smitskamp, manager Handhaving & Toezicht bij de VbV: “Natuurlijk moeten ze voldoen aan de wetgeving. Ik zie alleen wel dat verzekeraars al drie jaar lang data willen vanuit het LIV. Jammer, gezien het gemeenschappelijk doel.” De politie werkt op een andere manier ook niet mee. Karelsen: “De politie geeft geen prioriteit aan voertuigdiefstal. Personeel krijgt te horen dat ze voorrang moeten geven aan beveiliging van personen.”
De politie heeft op zijn beurt weer moeite om samen te werken met autofabrikanten, zo vertelt een aanwezige medewerker. De opsporingsdiensten zien gaan graag dat de fabrikanten een baken aanbrengen in hun auto’s dat gekoppeld is aan de rechtmatige eigenaar. Maar een poging tot overleg ervaren de fabrikanten al snel als bemoeienis. “Ze hebben er ook geen belang bij. Een gestolen auto betekent ook aankoop van een nieuwe.”
Districtschef Jan Janse van de Zeehavenpolitie Rotterdam, beaamt dit. Hij heeft veel ervaring met publiek-private samenwerking. Hij heeft voorbeelden van succesvolle samenwerking bij de beveiliging van de haven. Hij bepleit dat de partijen het gezamenlijk belang moeten inzien van het bestrijden van voertuigcriminaliteit. Maar bijvoorbeeld Toyota, fabrikant van de meest gestolen auto in 2022, de RAV4, doet dit niet. Ook is er geen verzekeraar die openlijk durft te zeggen, koop maar geen RAV4 meer, tenzij je meer premie wil betalen. “Ik zou tegen Toyota zeggen: hou je klerezooi lekker in Japan. Wij verzekeren wel andere typen auto's.”
Aantasting rechtstaat in het geding
Bob Hoogenboom, (Bijzonder) Hoogleraar Politiestudies & Veiligheidsvraagstukken kaart aan dat uitzonderingen in de AVG ook een aantasting van de rechtstaat kunnen betekenen. Janse kent hier ook al voorbeelden van uit de praktijk in andere sectoren. Hoogenboom, die onder meer verbonden was aan de Politieacademie en adviseur was voor de Nationale Politie, signaleert dat de publiek-private samenwerking al jaren beperkt blijft tot praten. “Actie wordt getraineerd of er komen andere mensen.” Al met al leidt het tot 'strategische impotentie.'
