De meeste gestolen voertuigen betreffen bromfietsen (52 procent), gevolgd door personenauto’s (31 procent) en motorfietsen (7 procent) en bedrijfsauto (7 procent). Onder de personenauto’s worden auto’s van het merk Toyota het vaakst gestolen, waar dit in 2019 nog Volkswagen was. Wat maakt een auto populair onder criminelen? “Het is een markt van vraag en aanbod”, reageert Edwin Karelsen, directeur van Stichting VbV.
“Er zitten vaak georganiseerde bendes achter die de diefstallen regelen. Zo zijn er veel mensen die op en neer vliegen vanuit Afrika om een specifiek model auto te stelen. De Toyota RAV4, van 2016 tot en met 2022, is het populairst. Die auto’s worden gestolen, naar een bepaalde plek gereden en van daaruit gaan ze containers in. En die containers gaan allemaal naar Afrika. Soms worden die auto’s ook gesloopt en worden onderdelen verhandeld. Dit gebeurt vaak in Polen. Onderdelendiefstal zoals hybride accu’s of katalysatoren vindt overal plaats. Er zijn groepen die specifiek op zoek zijn naar dergelijke onderdelen.”
Tooltjes
Het stelen van auto’s is vaak een fluitje van een cent. Karelsen: “Criminelen hebben, zoals wij dat noemen, een JBL-speaker omgebouwd en daar komen twee draadjes uit. Die draadjes stoppen ze in de stekker van de koplamp van een auto en daarmee kunnen ze de auto starten. Eigenlijk is dat super simpel. Zo worden er in bepaalde landen dit soort tooltjes ontwikkeld. Voor andere doeleinden zeggen ze, maar het is wel waarvoor het wordt gebruikt.”
Diefstalrisicomodel
Om de diefstallen van auto’s verder terug te dringen, heeft Stichting VbV namens het Centrum voor Criminaliteitspreventie en Veiligheid en verzekeraars een slim datamodel ontwikkeld. In het model zijn de diefstaldata vanuit de VbV Applicatie samengebracht met de data van Autotelex. “Het diefstalrisicomodel geeft de verhouding weer van hoeveel auto’s er gestolen zijn”, legt informatiemanager Leendert Plug uit.
“Elke auto heeft zijn eigen identiteit. Die identiteit bestaat uit het merk, het model en een specifieke uitvoering van dat model. Door deze data te clusteren, herken je patronen. In totaal gebruiken wij 34 indicatoren. Neem de Volkswagen Transporter L2H1 DC Comfortline Plus. Van dit specifieke model zijn er maar 81 registraties in Nederland en daarvan zijn er 2 gestolen. Dat betekent dat je een diefstalrisicopercentage hebt van 2,5 procent. Als je dit model vergelijkt met alle Transporters, komt er een percentage uit van 0,34 procent. Het diefstalrisicomodel zet de data dus in perspectief door de meest gelijke auto’s met elkaar te vergelijken en mee te nemen in de diefstalrisicoberekening.”
Inzichten delen
Stichting VbV is momenteel druk met het finetunen van het model en hoopt op korte termijn de inzichten te delen met verzekeraars. Zij kunnen de inzichten vervolgens via Audascan 360 van Solera tot zich krijgen. Karelsen: “Wij hebben risicoklassen samengesteld en daar hangt vervolgens weer een risicobedrag aan. Dit bedrag wordt samengesteld op basis van de nieuwprijs van een auto en de vervangingswaarde.
Echter, omdat de auto’s relatief goedkoop zijn, kan de risicoklasse voor de verzekeraar gemiddeld of zelfs laag zijn”
Neem een Toyota Aygo. Die auto wordt veel gestolen en hoort normaliter in de risicoklasse hoog of zeer hoog. Echter, omdat de auto’s relatief goedkoop zijn, kan de risicoklasse voor de verzekeraar gemiddeld of zelfs laag zijn. Een verzekeraar kan dit meenemen voor de acceptatie van een voertuig in een polis. De verzekeraar kan hiermee de consument ook waarschuwen. ‘Je auto heeft een grote kans om gestolen te worden. We verplichten het niet, maar we adviseren je om extra beveiligingsmaatregelen te nemen met een CCV Keurmerk.’”
Beoordelen verzekeringsaanvragen
Karelsen hoopt dat verzekeraars, als ze meer inzicht krijgen, met een andere blik naar verzekeringsaanvragen kijken. “Waarom zou je voor een auto van 75.000 euro en hoger, met een laag diefstalrisico, vragen om alarmsystemen en een voertuigvolgsysteem? En waarom ga je niet vragen om dergelijke preventiemaatregelen voor een auto van 30.000 euro met een hoog diefstalrisico?
Ik hoop dat verzekeraars een vernieuwende aanpak toepassen bij het beoordelen en adviseren van preventiemaatregelen”
Ik hoop dat verzekeraars een vernieuwende aanpak toepassen bij het beoordelen en adviseren van preventiemaatregelen. Wanneer heb je wel en wanneer heb je geen alarmsysteem nodig? Of een voertuigvolgsysteem. We hopen dat verzekeraars hier pro-actiever rekening mee houden. Dat ze aan de voorkant zeggen: als je een voertuigvolgsysteem in je auto zet, betaal je honderd euro per maand. Als je niets doet, gaat de premie een paar tientjes per maand omhoog.”
Stichting VbV is, in het verlengde van het diefstalrisicomodel, aan het kijken hoe zij inzicht kunnen bieden in de effectiviteit van alarm- en beveiligingssystemen. Maakt het verschil als je een dergelijk systeem wel of niet plaatst? En zit er verschil tussen de systemen? Karelsen streeft ernaar om deze kennis vervolgens te delen met verzekeraars.
“In ons datawarehouse hebben wij straks inzicht in wat voor systemen er al in een auto zitten. Bovenop de data die we al hebben over diefstallen en de voertuigen die worden teruggevonden. Op basis van die data kunnen wij een helder beeld scheppen en dan is het aan verzekeraars om daarop te acteren. Het risico op diefstal wordt een stuk lager op het moment dat je een alarm- of beveiligingssysteem in de auto inbouwt. Als verzekeraar kun je je klanten dus adviseren om een systeem in te bouwen en eigenlijk heb je die verplichting.”
Kat en muisspel
Het wordt criminelen steeds moeilijker gemaakt om voertuigen te stelen. Dit is mede te danken aan de preventiemaatregelen die autofabrikanten nemen. De nieuwste Toyota RAV4’s worden bijna niet meer gestolen, benadrukt Karelsen. “Het tooltje waarmee zij de auto kunnen starten via de koplampen werkt niet meer. Maar ook dit is een kat en muisspel. Het is wachten op het moment dat de criminelen met iets nieuws komen en dan is het aan de markt om daarop te reageren.”
