De vragen van Koerhuis (VVD) zijn gebaseerd op een onderzoek van de Vereniging Eigen Huis (VEH) van afgelopen maart. Hieruit bleek dat meer dan de helft van alle partijen op de hypotheekmarkt weinig doet aan maatwerk voor starters en senioren. Hierdoor maken deze groepen steeds minder kans op het kunnen afsluiten van een hypotheek.
Maatwerkhypotheken
Het Kamerlid vraagt haar of zij het belangrijk vindt dat starters en senioren een eigen huis kunnen financieren. Hij wil tevens weten of zij het er mee eens is dat maatwerkhypotheken voor die groepen een uitweg kunnen bieden. Daarop antwoordt Ollongren dat ze het van belang vindt dat consumenten toegang hebben tot 'verantwoorde hypotheekverstrekking'.
Ollongren: "In individuele gevallen kan een hogere hypotheek, dan op basis van de hypotheeknormen is toegestaan, verantwoord zijn. Om deze reden biedt de Regeling Hypothecair Krediet kredietverstrekkers ruimte om in individuele gevallen middels maatwerk (de zogeheten explainmogelijkheid) van de inkomensnormen af te wijken. Ook voor starters en senioren kan dit in individuele gevallen verantwoord zijn". De minister heeft het in haar beantwoording ook over het platform maatwerk dat in februari 2017 door de ministeries van Binnenlandse Zaken en Financiën, de toezichthouders en de marktpartijen samen is opgestart met als doel om maatwerk te bieden bij hypotheekverstrekking voor ondermeer senioren.
Rol kredietverstrekkers en hypotheekadviseurs
Koerhuis vraagt ook aan haar wat haar reactie is op het onderzoek van de VEH waaruit bleek dat een groot deel van de hypotheekverstrekkers de ruimte onbenut laat die de Autoriteit Financiële Markten (AFM) sinds 2013 biedt voor maatwerk bij senioren en starters. Volgens Ollongren kunnen kredietverstrekkers zelf bepalen of zij alleen standaardhypotheken aanbieden of ook maatwerk leveren. "Dit is veelal een commerciële afweging", zo schrijft ze. Naar de mening van de minister hebben kredietverstrekkers en hypotheekadviseurs in het onderzoek van het platform maatwerk zelf hebben aangegeven dat het leveren van maatwerk extra kosten met zich meebrengt en dat dit meespeelt bij de afweging om al dan niet maatwerk aan te bieden. "De uitkomsten van het platform worden momenteel geëvalueerd. De Kamer zal voor de zomer over de uitkomsten worden geïnformeerd", zo schrijft ze.
Senioren belemmerd door inkomenstoets
Het Kamerlid wil verder weten of hypotheekverstrekkers terughoudend zijn met maatwerk voor huizenkopers uit angst voor het onjuist toepassen van de vastgelegde richtlijnen. Hierbij vraagt hij zich ook af of de door de AFM gepubliceerde verduidelijking wellicht ontoereikend is geweest. Ollongren geeft hierop aan dat tijdens het platform maatwerk vorig jaar werd geconstateerd dat het in specifieke klantsituaties bij kredietverstrekkers onduidelijk was wanneer maatwerk verantwoord is. Dit betrof volgens haar senioren met een aflossingsvrije hypotheek en senioren die willen verhuizen naar een goedkopere koopwoning en die daarbij soms belemmerd worden door de inkomenstoets.De Autoriteit Financiële Markten heeft volgens haar in reactie hierop de eerder genoemde verduidelijking opgesteld. Ollongren meldt dat kredietverstrekkers daarop hebben aangegeven tevreden te zijn met deze verduidelijking.
Stimuleren
Als laatste wil Koerhuis graag weten welke stappen de minister nog kan zetten om maatwerk voor starters en senioren verder te stimuleren. Hierop zegt ze dat ze de resultaten van het onderzoek van VEH met de vereniging heeft besproken: "Volgens mijn informatie komt uit het onderzoek niet naar voren dat kredietverstrekkers bang zijn om de vastgestelde richtlijnen onjuist toe te passen. VEH bevestigt daarnaast dat een aantal kredietverstrekkers nu meer ruimte biedt voor maatwerk, onder meer in de specifieke situaties waarin onduidelijkheid bestond".
