BrightPensioen is een beleggingsinstelling die zich met een derdepijlerproduct richt op zzp’ers, DGA’s en werknemers zonder pensioen. Heeft het nieuwe pensioenstelsel gevolgen voor Bright?
“Voor ons heeft het weinig consequenties, omdat het nieuwe stelsel hoofdzakelijk over de tweede pijler gaat en daar zitten ook de pijnpunten in. Pijnpunt zit bij de fondsen in de collectieve pot. Als je daar iets gaat aanpassen, moeten mensen worden gecompenseerd. Dat is een heet hangijzer. Je betaalt immers in het begin te veel en later te weinig. Ik ben benieuwd hoe ze daar uit gaan komen. Er zullen mensen moeten inleveren; dat kan bijna niet anders. Dat is nu eenmaal de pijn van de transitie. Alleen de boodschap dat mensen erop achteruit moet gaan, is er een die niemand durft te brengen.”

Wat merken de deelnemers van Bright van het nieuwe pensioenstelsel?
“Wij worden minder geraakt. In het pensioenakkoord staat wel dat het fiscale onderscheid tussen de pijlers rechtgetrokken wordt; dat pensioen meer arbeidsvormneutraal moet worden. Als je zzp’er bent, ben je aangewezen op de derde pijler. Ga je vervolgens weer in loondienst, dan ga je naar de tweede pijler en vice versa. Met verschillenden fiscale regels. Dat is hartstikke onhandig. Veel logischer is dat iedereen zijn eigen pensioenrekening heeft, waarbij het mij niet uitmaakt of het de tweede of derde pijler is. Waarom moet je elke keer je pensioen veranderen als je van werkgever verandert of van arbeidsvorm omdat je zzp’er wordt? Je wisselt toch ook niet van bank als je een nieuwe baan hebt? Het zou goed zijn als de fiscale kaders gelijkgetrokken worden. Dat is een belangrijke eerste stap naar een arbeidsvormneutraal pensioen.”

Voor pensioendeelnemers geldt in het nieuwe stelsel de flatrate. Dat past precies in jullie straatje.
“Zo werkt het in de derde pijler inderdaad ook. Naar mijn mening is het veel logischer om met één percentage te werken. Alleen ligt het percentage dat je in de derde pijler mag opbouwen vrij laag:13,3% van de pensioengrondslag. Als zzp’er kun je daardoor, zeker als je wat ouder bent en uit loondienst komt, relatief weinig opbouwen. Als je wat jonger bent juist wat meer. Dat moet omhoog. Beide pijlers hebben als doelstelling het fiscaal faciliteren van een oudedagsvoorziening. Daarom is het vreemd dat wie op de derde pijler is aangewezen, minder kan opbouwen. Wanneer je nu bij een verzekeraar in de tweede pijler pensioen opbouwt, is dat percentage lager als je jong bent en veel hoger als je ouder bent. Het is ook voor de tweede pijler beter dat je onafhankelijk van je leeftijd hetzelfde percentage van je salaris mag wegzetten. Als jongere in loondienst bouw je nu veel minder op, terwijl die inleg veel langer kan renderen. Eén standaardpercentage voor alle leeftijden is beter. Alleen krijg je wel te maken met mensen die op jongere leeftijd weinig hebben opgebouwd en bij een transitie naar een nieuw stelsel. Hoe kunnen zij dat nog compenseren? Ik ben benieuwd wat die percentages uiteindelijk worden.”

Vorige week werd bekend dat de gesprekken over de uitwerking van het akkoord zijn afgerond. Deze week raadplegen de vakbonden hun achterban en uitte onder meer het Verbond van Verzekeraars kritiek. Heb je nog tips voor degenen die de uiteindelijke beslissing nemen over het nieuwe stelsel?
“Houd vooral de stip op de horizon voor ogen: een meer individueel stelsel. Nu wordt te veel van de bestaande situatie uitgegaan. Zo is er weer een plan om een collectieve buffer voor slechte tijden aan te leggen. Dat maakt het weer veel te complex. Wanneer nu een heel nieuw pensioenstelsel zou worden ontworpen, zou je nooit uitkomen op dat wat we ooit in Nederland bedacht hebben. Bedenk hoe het stelsel er over twintig, dertig jaar uit moet zien en werk daar naartoe. Kijk niet achterom, want dan blijven we pleisters plakken.

En geef alle deelnemers de optie om naar iets nieuws over te stappen. Hef zo snel mogelijk de grote verplichtstelling op, zodat mensen op individuele basis kunnen kiezen voor een pensioenuitvoerder. Veel mensen zullen gewoon blijven zitten waar ze zitten, maar dan heeft iedereen wel de mogelijkheid om naar een nieuw systeem te gaan met een eigen opbouw als ze niet meer met het bestaande systeem mee willen doen. Vergelijk het met de ziektekostenverzekering waar je ook jaarlijks kunt overstappen naar een andere aanbieder. Die nieuwe regeling kan nog steeds uitgevoerd worden door de bestaande pensioenfondsen verzekeraars of PPI’s. Maar ook door nieuwe spelers zoals BrightPensioen.

Verder moeten pijlers uitwisselbaar worden. Heel veel mensen willen hun bestaande pensioenpotten samenbrengen op een eigen, individuele pensioenrekening. Het is oneerlijk dat je nu geen recht op waardeoverdracht hebt wanneer je vanuit een baan in loondienst ondernemer of zzp’er wordt en je je eigen pensioen moet regelen. Op dat moment staat je pensioen vast bij een aanbieder waar je misschien helemaal niet happy mee bent. Wij zitten nu in de situatie waarbij de fondsen onder water staan. Het kabinet moet maar eens de knoop doorhakken en desnoods de polder buitenspel zetten. Niemand wil natuurlijk korten, maar ondertussen is er gewoon te weinig geld en wordt de rekening keer op keer doorgeschoven naar de volgende generatie.”