De Wet uitfasering pensioen in eigen beheer, die sinds 1 april 2017 in werking is, regelt dat het tot eind 2019 mogelijk is het volledige in eigen beheer verzekerde deel van de opgebouwde pensioenaanspraak af te kopen of om te zetten in een aanspraak ingevolge een oudedagsverplichting (ODV). Op de Q&A-pensioensite van de Belastingdienst wordt de vraag gesteld of het mogelijk is een nog niet ingegane ODV niet volledig maar gedeeltelijk aan te wenden voor de verkrijging van een lijfrenteproduct.
Wet op loonbelasting
Ja, dat mag, antwoordt de Belastingdienst. “In de Wet op de loonbelasting 1964 is namelijk bepaald dat het deel van de ODV dat niet is aangewend voor de verkrijging van een lijfrenteproduct in een periode van twintig jaar moet worden uitgekeerd. Hieruit volgt dat het mogelijk is om de ODV gedeeltelijk aan te wenden voor de verkrijging van een lijfrenteproduct”, aldus de fiscus.
Uitkeringsfase
Een andere vraag op de Q&A-site gaat over omzetting in een lijfrenteproduct in de uitkeringsfase. Dat mag ook van de Belastingdienst, maar dan moet de ODV juist wel volledig daarvoor aangewend worden. Bovendien moet de dga hiervoor eerst een verzoek indienen bij de belastinginspecteur. Ook geldt de voorwaarde dat de aanschaf van een lijfrente met een ODV uiterlijk moet plaatsvinden in het jaar waarin de dga de leeftijd bereikt die vijf jaar hoger is dan de voor hem geldende AOW-leeftijd.
Onderdekking
Als er onderdekking is – de financiële middelen van het pensioen in eigen beheer zijn onvoldoende om de oudedagsverplichting volledig aan te wenden – gelden aanvullende voorwaarden. Alleen dan is het dus toch mogelijk tijdens de uitkeringsfase de ODV gedeeltelijk voor lijfrente in te zetten. De onderdekking moet daarvoor veroorzaakt zijn door (reële) ondernemings- of beleggingsverliezen. Het mag in ieder geval niet het gevolg zijn van winstuitdelingen of onvolwaardige dan wel afgewaardeerde vorderingen op de dga of aan hem verwante personen.
In zo’n situatie moeten alle aanwezige bezittingen in het eigenbeheerlichaam worden aangewend voor het verkrijgen van een lijfrenteproduct. Direct daarna moet het eigenbeheerlichaam worden geliquideerd.