Deelnemer Rio-reis laakt boetedrift AFM: 'Netwerken wordt onmogelijk gemaakt'

Deelnemer Rio-reis laakt boetedrift AFM: 'Netwerken wordt onmogelijk gemaakt'

De AFM legde een boete van vier ton op voor de reis die twaalf tussenpersonen maakten naar de Olympische Spelen in Rio de Janeiro. Een intermediair die mee was op de trip betaalde de kosten zelf en voelt zich desondanks toch medeverantwoordelijk voor de straf. Hij is er verbolgen over. Belangrijker dan zijn eigen boosheid vindt hij dat de AFM door zo streng te sanctioneren effectief netwerken voor adviseurs steeds moeilijker maakt.

In het boetebesluit legt de AFM uit waarom juist deze reis volgens hen een boete van vier ton rechtvaardigt. Er was geen educatief programma aan verbonden en de reis had een exclusief karakter. De adviseur die anoniem wil blijven beaamt het eerste punt, maar zet zijn vraagtekens bij het tweede argument.

We waren klapvolk voor de zeilers, want dat was het enige waar we verplicht naartoe moesten”

Klapvolk voor de zeilers

Zo bezochten ze geen activiteiten die voor andere bezoekers van de Olympische Spelen onbereikbaar waren. Er waren geen drankjes in een chic paviljoen van Delta Lloyd, noch comfortabele VIP-plaatsen bij de wedstrijden. “We waren klapvolk voor de zeilers, want dat was het enige waar we verplicht naartoe moesten. Maar zelfs daar zaten we in het zand en het water mochten we niet in want dat was vervuild.” Hij benadrukt dat de reis niet alleen voor intermediairs opgezet was. De meeste deelnemers kwamen uit een andere hoek.

Kans om verbindingen te leggen

Was de reis per se nodig? Nee, ook niet. De adviseur is er ook niet rouwig om dat dit soort evenementen niet meer op deze manier zullen plaatsvinden. Maar het roept bij hem wel een aantal vragen op. “Wat bereiken ze nou met die boete van 400.000 euro? Intermediairs hoeven zeker niet gefêteerd te worden, maar je moet wel de kans krijgen om verbindingen te leggen. Ik heb een heel behoorlijk netwerk, maar hoe moet dat als je net begint met ondernemen in de verzekeringsbranche?”

Met 4 ton is de toon gezet

Het zijn volgens de adviseur juist de evenementen waar de topbestuurders van de verzekeraars bij aanwezig zijn, waar de beste contacten worden gemaakt. “Als ik écht iets gedaan wil krijgen voor een klant. Bij wie moet ik dan zijn? Bij een accountmanager die niks mag? Die heeft de kracht niet om zaken door te duwen.” Dat een verzekeraar op basis van dit AFM-beleid zijn vingers liever helemaal niet meer brandt aan intermediaire evenementen is een treurige ontwikkeling volgens de adviseur.

Compliance kijkt aandachtig mee

Is het echt zo dat verzekeraars huiverig zijn geworden om een netwerkevenement voor het intermediair te organiseren? Dat is een vraag waar een vakblad als AM ook mee te maken heeft. De AFM heeft een maximumbedrag vastgesteld dat verzekeraars mogen uitgeven aan tussenpersonen, dus bij gesponsorde evenementen kijken de compliance-medewerkers van verzekeraars angstvallig mee.

Het is voorgekomen dat de events-afdeling van AM tot op de cent nauwkeurig de waarde van een tournedos op het bord van een tussenpersoon aan het berekenen was. Alles bij elkaar opgeteld te duur? Dan schrappen we de amuse of de dames en heren intermediairs moeten het met een goedkoper stukje vlees doen.

Inspectiereis werd niet doorbelast

De Rio-reis bewijst dat de tournedos-calculatie misschien niet eens zo overdreven was. Ook Delta Lloyd was zich goed bewust van de provisieregels en becijferde exact wat de vlucht, hotels, reisleiding en organisatie kostten. Als deelnemende adviseurs dat zelf betaalden, konden ze aantonen dat er geen geldelijke beloning was geweest. Delta Lloyd vergat echter de voorafgaande inspectiereis door te belasten. Ondanks de toch al niet misselijke reissom van 7.200 euro, was de reis dus volgens de AFM 2.500 euro te goedkoop.

Maatschappijen angstig voor onschuldige evenementen

Henri Drost, oud-hoofdredacteur van AM en inmiddels werkzaam bij Oostdam & Partners organiseert ook netwerkevenementen voor de financiële dienstverlening. Hij herkent de terughoudendheid bij verzekeraars. “Vooropgesteld: er zit natuurlijk wel een verschil tussen een reis naar de Olympische Spelen en bijvoorbeeld de am:dag. Maar ik zie wel dat er angstig gekeken wordt naar onschuldige activiteiten die puur bedoeld zijn om wat extra kennis op te doen en prettig te netwerken. Dat is eigenlijk een bizarre situatie.”

Het werkt, want in de bedrijfstak wordt nu al getwijfeld of je de rekening mag pakken als je samen gaat lunchen”

Vliegtuigen vol adviseurs

Drost begrijpt overigens goed waar het vandaan komt. In het verleden zijn maatschappijen niet bepaald bescheiden geweest met het verleiden van financieel adviseurs. Hij memoreert hoe in de jaren negentig Nationale-Nederlanden met chartervliegtuigen vol tussenpersonen EK's en WK's bezocht. “De toezichthouder is nu heel strikt in de leer om dat soort uitwassen te voorkomen. Het moet afschrikwekkend zijn”, zegt Drost. “En het werkt, want in de bedrijfstak wordt nu al getwijfeld of je de rekening mag pakken als je samen gaat lunchen. Terwijl we dat in Nederland wel een normale omgang vinden.”

Dat netwerken nu praktisch onmogelijk is, vindt Drost niet. Er zijn volgens hem nog genoeg evenementen waar het kan. Dat je daar niet altijd de top van de verzekeraars zult treffen, vindt hij niet erg. “Niet iedereen hoeft Mark Rutte in zijn telefoonboek te hebben.”

Geen tierelantijntjes

Directeur van consultancybureau DFO Jurjen Oosterbaan ziet ook nog voldoende mogelijkheden om persoonlijke contacten te leggen met verzekeraars. “Netwerken kan altijd. Wat de AFM in deze boete zegt is dat een normale opleiding in Nederland, zonder allerlei tierelantijntjes, gewoon moet kunnen. Je mag altijd tussenpersonen uitnodigen om te praten over je product, over software of over de Wft. En dat hoef je heus niet ergens in de regen te doen. Maar het kan niet zo overdreven zijn dat de locatie belangrijker wordt dan de opleiding.”

Vraagtekens bij boete

Oosterbaan heeft begrip voor het feit dat de Rio-reis door de AFM werd teruggefloten, maar vindt wel dat je kunt discussiëren over de boete op zich. “Ze hebben wel heel erg moeten zoeken naar een stok om de hond mee te slaan. De tussenpersonen hebben keurig alles zelf betaald, maar als je de berekening iets anders maakt, dan was het toch te weinig. Dat gaat mij wat te ver. Ik had me kunnen voorstellen dat de AFM zegt: we geven in dit geval een waarschuwing. Maar we maken nu voor iedereen duidelijk hoe dit werkt.”

Maar de AFM gaf geen waarschuwing: er volgde een boete van vier ton en de publieke schandpaal. Kijk je als verzekeraar niet drie keer uit voor je nog een netwerkevenement opzet? Oosterbaan: “Als door zo’n boete niemand meer iets durft te organiseren, zelfs niet iets wat volgens de AFM is toegestaan, dan is dat een overdreven reactie. Dat is niet zozeer de schuld van de AFM, maar meer de angst van verzekeraars en hun marketeers. Dat mag je de AFM niet helemaal kwalijk nemen.”

Geen commentaar NN

Delta Lloyd werd in 2017 overgenomen door Nationale-Nederlanden. De nieuwe eigenaar heeft de boete deemoedig geaccepteerd en gaat niet in beroep tegen de uitspraak. NN wil geen commentaar meer geven op de zaak, noch de vraag beantwoorden of adviseurs voldoende netwerkmogelijkheden hebben. Ook Adfiz is om hun visie op de zaak gevraagd, maar heeft besloten om niet te reageren.

Bart van de Laak

Bart van de Laak

Hoofdredacteur AM