Er gebeurt veel op het gebied van drones, zo bleek onlangs tijdens de Amsterdam Drone Week in de RAI. Autobouwers willen de lucht in. Vliegtuigbouwers willen kleiner. Ziekenhuizen zien drones als supersnelle vervoerders van medicijnen. In Reykjavik worden maaltijden bezorgd per drone. Uber, Amazon en Google steken enorme R&D-budgetten in de ongekende mogelijkheden rond onbemand vliegen en Parijs bestudeert de haalbaarheid om bij de Olympische Spelen van 2024 zelfvliegende luchttaxi’s in te zetten om toeschouwers rechtstreeks naar de verschillende wedstrijdlocaties te vliegen.
'Er gebeurt veel, maar in Nederland mag bijna niks'
Alle vernieuwingsdrang raakt ook de verzekeringsbranche. In China herstellen drones schades aan scheepswanden (waar scheepsreparateurs moeilijk bij kunnen). Dat is goedkoper en minder gevaarlijk dan dit klusje door mensen te laten doen. De aandachtige lezer snapt meteen dat daarmee de verzekeringspremie omlaag kan.
“Er gebeurt enorm veel. En tegelijkertijd mag er in Nederland bijna niks”, aldus innovatiemanager Jeroen Bartelse van Achmea. Bartelse bestudeert nieuwe technologische ontwikkelingen en de impact daarvan op bestaande processen, verzekeringsproducten en businessmodellen. Hij neemt een voorschot op de nieuwe Europese regels voor drones die per 1 juli van kracht worden.
Waar houdt u zich als innovatiemanager mee bezig?
“Ik zit bij de divisie Schade & Inkomen. We werken met een zelfsturend team en kijken welke nieuwe ontwikkelingen ons gaan raken. Denk aan technologie, aan algoritmes, aan ethische vraagstukken rondom artificial intelligence. Wat moet onze rol zijn als verzekeraar? Daarbij hebben wij een brede horizon. We kijken vooruit. Wat moeten wij als verzekeraar kunnen over vijf jaar? Welke skills moeten we hebben? Wat is onze corebusiness? Zijn we met de juiste dingen bezig? Voor mijn afdeling zijn dit uiterst relevante vragen.”
Hoe gebruikt Achmea drones om claims te controleren?
“Ik weet dat we drones gebruiken om schades op te nemen en foto’s te analyseren. Bij brandschade wordt gekeken welk deel van het pand nog overeind staat. Ook vliegen we boven tuinbouwkassen om de ruiten te controleren op schade. In de agrarische sector controleren we ook gewassen op schade. Dat doen we al jaren. Ik vind dat eigenlijk niet zo spannend. Ik houd me bezig met vernieuwing.”
Achmea was partner van de Amsterdam Drone Week. Kennelijk geloven jullie in drones. Waarom?
“De snelle ontwikkeling en populariteit van drones vinden we fascinerend. De cijfers liegen niet. Uit een Noorse steekproef blijkt dat alleen al 900.000 Noren een drone zouden willen aanschaffen. Alle reden dus om de ontwikkelingen met belangstelling te volgen. Maar al zouden we drones helemaal niks vinden, dan nog worden we erdoor geraakt en moeten we er iets mee. Al is het maar vanwege de nieuwe Europese regels. Daken worden mogelijk ingericht als landingsplatform voor drones. Dat zijn daken van gebouwen die wij verzekeren. Er gaat nogal wat veranderen. Tot op heden heeft iedere Europese lidstaat eigen regelgeving voor drones. Straks wordt in alle lidstaten geharmoniseerde regelgeving ingevoerd voor civiele drones.”
Wat is het standpunt van Achmea inzake uniforme Europese regelgeving?
“Achmea lobbyt voor Europese regels. Tijdens de Amsterdam Drone Week was daar een aparte bijeenkomst over waar we bij waren. En onlangs kregen we bijvoorbeeld een mailtje van de gemeente Enschede met de vraag of we willen meedenken over regels rondom grensoverschrijdend droneverkeer. In eerste instantie willen we dat alles rondom drones zo veilig mogelijk verloopt. Dat kunnen we bereiken met goede regelgeving en preventie-eisen. Maar als het dan een keer mis gaat, moet er wel dekking zijn.”
Productaansprakelijkheid: 'We weten nog heel veel niet'
Over aansprakelijkheid is het laatste woord nog niet gezegd. Michiel Delfos, divisievoorzitter Schade & Inkomen van Achmea, beseft dat de snelle ontwikkelingen rondom autonoom rijden en vliegen aansprakelijkheid steeds complexer maken. Delfos: “Een onontgonnen terrein. Daarom doen we veelvuldig mee aan pilots. Zo werken we aan een verzekering voor zelfrijdende auto’s. En twee jaar geleden hebben we een zelfrijdende tractor verzekerd. Die rijdt overigens alleen op het land van de boer. Maar je moet ergens beginnen om ervaring op te doen want we weten nog heel veel niet. Het zal hoogstwaarschijnlijk steeds meer naar productaansprakelijkheid toe gaan, dus dat de fabrikant aansprakelijk is als het mis gaat. Maar misschien is het wel het bedrijf dat zo’n apparaat heeft gekocht. Of de softwarebouwer. Kortom: ingewikkelde materie. Daarom is het belangrijk dat we voorop blijven lopen en blijven overleggen met de fabrikanten van dit soort systemen. In elk geval is dit een ontdekkingstocht die we spannend vinden en mee willen maken.”
Wat betekenen de nieuwe regels in de praktijk?
“Zodra de nieuwe regels operationeel zijn, is er veel meer toegestaan. Op dit moment mag je nog bijna nergens vliegen, niet boven bebouwing, niet boven mensenmassa’s, niet verder dan 500 meter, niet hoger dan 120 meter, niet bij Schiphol, niet in de buurt van natuurgebieden, niet bij militaire oefenterreinen. Dat gaat veranderen. Aanvragen worden straks geëvalueerd en bij goedkeuring mag je verder en hoger vliegen, boven steden, boven mensenmassa’s. En dus ook gemakkelijker internationaal. Het wordt druk daarboven. Misschien komen er uiteindelijk wel snelwegen in de lucht, met drones die naast of boven elkaar vliegen.”
Michiel Delfos, divisievoorzitter Schade & Inkomen van Achmea, vindt het logisch om deze technologie te volgen aangezien verzekeraars nu eenmaal bestaan bij de gratie van risico’s. Waar op de ene plek risico’s verdwijnen, verschijnen ze op een andere plek. Rondom drones zullen nieuwe markten ontstaan, liet hij weten in een persverklaring. Maar dat is vooralsnog toekomstmuziek. Hoe zijn klanten op dit moment bij Achmea verzekerd zodra een zelfsturende drone ergens tegenaan vliegt en brokken maakt?
“Zakelijke klanten moeten een speciale verzekering sluiten om met drones te kunnen vliegen. Voor onze particuliere klanten vallen ongelukken met drones onder de aansprakelijkheidsverzekering. Daarbij de kanttekening dat een drone voor de verzekering telt als een modelvliegtuig –bij gebrek aan beter. Met de nieuwe Europese regels ontstaat voor ons de noodzaak om onze bestaande producten te evalueren, want de grootste verandering die de nieuwe regelgeving met zich meebrengt, is dat het verschil tussen hobbymatig en professioneel gebruik van drones verdwijnt. Voor ons als verzekeraar zijn particuliere en zakelijke klanten duidelijk niet gelijk. Zulke zaken zijn nog niet uitontwikkeld. Daar moeten we wat mee want het is zomaar 1 juli 2020.”
Wat heeft voor Achmea nu prioriteit?
“In elk geval willen we duidelijkheid over hoe en waarvoor we de risico’s moeten verzekeren. En we willen dat iedereen de regels snapt. Onze taak is misschien wel dat we moeten meehelpen met de voorlichting, uitleggen wat de regels zijn en over onduidelijkheden de discussie aangaan. Intern moeten we bepalen wat we willen met dit domein en kijken of we onze producten moeten aanpassen. Veel tijd hebben we daar niet voor.”
