Ze schrijven dat in een bijdrage in de Volkskrant. Ze schetsen een maatschappelijke tweedeling tussen huizenbezitters en de 'eigen huis'-lozen, die de klasse van woningeigenaren rap uit het zicht zien verdwijnen, ook omdat de huizenprijzen veel harder stijgen dan het inkomen. Er zijn gewoon te weinig woningen, wordt vaak geopperd. Maar het bouwen van woningen - de 'baksteemmythe' - gaat de crisis niet oplossen, betogen Van Tilburg en Blom. "De krapte op de Nederlandse huizenmarkt is in historisch perspectief niet bijzonder. Sinds midden jaren negentig is volgens het CBS de verhouding tussen het aantal huishoudens in Nederland en het aantal woningen zelfs afgenomen. Ook De Nederlandsche Bank concludeerde dat de huizenprijs meer samenhangt met de financieringsruimte van de koper dan met het woningtekort. De afgelopen 25 jaar volgden de huizenprijzen nauwkeurig het maximale leenbedrag. Dit maximum nam toe door stijgende inkomens, dalende hypotheekrentes en ruimere inkomensnormen. Nederland heeft dan ook niet zozeer een woningentekort maar vooral een hypotheekschuldoverschot."
Van beleggingsobject naar woonplek
Bovenop de dalende rentes en het ruime geldbeleid van centrale banken heeft Nederland de zaak verergerd met de hypotheekrenteaftrek en met leennormen die ruimer zijn dan in de ons omringende landen. "Daardoor behoren de Nederlandse hypotheekschulden tot de hoogste van de wereld." Om de brand op de markt te doven, moet de brandstoftoevoer worden afgesloten, aldus de twee. "Die brandstof is het overvloedige en goedkope geld dat wereldwijd op zoek is naar rendement. Een rendement dat het steeds vaker vindt op de Nederlandse woningmarkt." De eigen woning moet daarom van beleggingsobject weer een plek worden waar mensen wonen. "Daartoe moet de overheid zich weer ontfermen over de volkshuisvesting en als marktmeester optreden. Maximeer de huurprijzen voor een groot deel van wat nu de vrije sector is, breid daartoe het puntensysteem fors uit. Zo wordt huren weer betaalbaar en worden huizen minder aantrekkelijk als beleggingsobject."
Jubelton vergroot sociale kloof
Van Tilburg en Blom bepleiten onder meer ook het meer inleggen van eigen geld door de leennormen terug te brengen naar de niveaus van andere landen. Dat kan door bouwsparen te stimuleren met een belastingvrijstelling van € 50.000. Starters zouden bovendien de mogelijkheid moeten hebben een startbedrag uit hun pensioenpot te halen en de jubelton verdwijnt wat de twee betreft. "Die maakt de sociale verschillen alleen maar groter. Bouw tot slot de fiscale stimulering van de hypotheek versneld en helemaal af. De lage rentes maken dat dit nu relatief pijnloos kan gebeuren." Daarmee gaan de huizenprijzen omlaag, zo verwachten ze.
'Leven in de parkeerstand'
ING deed onder ruim 1.100 woningbezitters en starters onderzoek naar de nijpende situatie. Daaruit blijkt dat een kwart van de starters en 17% van de doorstromers samenwonen uitstellen door de krappe woningmarkt. Zonder passende woning stelt 25% van de starters het krijgen van kinderen uit; een op de vijf doorstromers maakt diezelfde keuze. Bovendien geeft 19% van de starters aan dat zij door de krapte op de woningmarkt helemaal niet zelfstandig kunnen wonen. Een op de drie verwacht langer dan anderhalf jaar te moeten zoeken naar een huis. Doorstromers schatten die termijn op minder dan een jaar. Wim Flikweert, manager Wonen bij ING: "Starters zitten echt in de knel. Ze gaan noodgedwongen te duur huren en stellen toekomstplannen, zoals een gezin stichten, uit. Dat vereist in hun ogen toch een stabiele woonsituatie. Hun leven staat in feite in de parkeerstand."
Bron: de Volkskrant/ING
