Het EIB heeft in opdracht van het ministerie van Binnenlandse Zaken een rapport geschreven over crisismaatregelen in de bouw. Het blijkt terug op de vorige crisis, maar geeft ook suggesties voor maatregelen in de huidige crisis. Daarmee moet het verlies van banen worden voorkomen.
Meer lenen onder de 40
Het wegvallen van de vraag is een van de elementen die de bouw bedreigen en dat kan onder meer worden opgelost met overheidsgeld dat het makkelijker maakt om een hypotheek te sluiten, aldus het EIB. Dat denkt dat de overheid met € 50 mln de komende jaren zo'n 20.000 startersleningen kan verstrekken. "In feite zou de interventie ook zonder overheidssubsidie mogelijk zijn. Daarvoor zou dan een differentiatie in de regelgeving kunnen worden aangebracht binnen de Nibud-systematiek waarbij jongere huishoudens wat meer kredietruimte krijgen. Het EIB denkt aan een verruiming voor huishoudens tot 40 jaar. Cofinanciering door gemeenten is niet de insteek van het instituut: "Deze conditie zorgde er destijds voor dat in diverse gemeenten de regeling niet of alleen onder zeer stringente condities werd aangeboden, wat het bereik beperkte en een ongelijk speelveld opleverde." De extra startersleningen zouden voor € 1,6 mld aan extra woningen opleveren. Het EIB denkt als alternatief ook aan het beperken van de eis om eigen geld in te brengen voor starters, bijvoorbeeld door een verlaging van de overdrachtsbelasting.
NHG-grens bijna ton omhoog
De NHG-kostengrens gaat in het EIB-plan de komende twee jaar van € 310.000 naar € 400.000. Dat zou dan nog eens voor ruim € 180 mln aan woningen opleveren. "Het risico voor de NHG lijkt niet toe te nemen: de additionele groep die hierdoor wordt toegelaten heeft naar verwachting geen bovengemiddeld risicoprofiel, eerder het tegenovergestelde." Met de beide maatregelen zouden de komende twee jaar 6.770 extra woningen kunnen worden gebouwd, denkt het bouwinstituut. Vorig jaar werd 70% van alle nieuwe hypotheken met NHG gesloten.
Een andere maatregel die de bouw weer aan werk moet helpen, is volgens het EIB een subsidie van 40% op verduurzaming van de eigen woning. Daar zou dan € 100 mln in gestoken moeten worden. In totaal bedraagt het kostenplaatje voor de overheid € 1,7 mld, als alle suggesties van het EIB worden uitgevoerd. Daaronder zijn bijvoorbeeld ook een tijdelijke btw-verlaging en het financieren van projecten middels een fonds. Daar zou dan een besparing van een miljard aan uitkeringen tegenover staan. In totaal kunnen er met de voorstellen 19.000 extra woningen worden gebouwd. Op meer plekken mogen bouwen zou goed zijn voor 5.000 extra huizen en het opkoopfonds levert nog eens 8.000 extra woningen op.