Solvency II is sinds 2016 het Europese toezichtskader voor verzekeraars. De Europese Commissie werkt nu aan herziening ervan; daartoe is vorig jaar een plan geconsulteerd. In de koker zitten nieuwe rekenregels die de buffers van verzekeraars nog toekomst- en schokbestendiger moeten maken. Komende herfst wordt daarover een besluit genomen.
Het voorstel van de Europese toezichthouder Eiopa behelst een grotere rol voor marktrentes. Dat idee spreekt verzekeraars niet aan. Die zijn grotendeels tevreden met het huidige Solvency II, liet koepel Insurance Europe eerder weten. Hoewel: "Het raamwerk is wel overdreven conservatief, kent wat gebreken in rekenmethoden en legt een grote operationele druk op bedrijven, wat met name drempels opwerpt voor het aanbieden van langetermijnproducten." De herziening moet niet leiden tot een aanscherping van de kapitaaleisen, vindt de koepel. "Voor sommige producten zouden juist soepeler eisen op hun plaats zijn."
Actualiteit moet doorwegen, maar niet te zwaar
Eiopa ziet het anders. De toezichthouder vindt dat Solvency II over het algemeen goed werkt. "De verzekeringsindustrie heeft het kapitaal beter afgestemd op de risico's." Maar: er zijn toch zorgen vanwege de economische realiteit. "Lagere groei heeft geleid tot ruim monetair beleid en een vlucht naar zekerheid. De Covid-19-pandemie heeft dat versterkt." Daarom vindt Eiopa dat de herziene regels rekening moeten houden met die actuele stand van zaken, zonder dat die te zwaar doorweegt omdat er sprake is van een uitzonderlijke situatie. Een optie kan zijn om een soort 'noodrem' te introduceren voor het rekenen met bepaalde rentestanden wanneer die onder een bepaald minimum dalen. Daarmee zou de kleinere impact van al langer lopende verzekeringscontracten worden verminderd.
Rekenrente veel hoger dan marktrente
Het systeem van het rekenen met de ultimate forward rate (ufr) ligt onder vuur, schrijft het FD. Dat tarief wordt gebruikt als rekenrente voor langlopende verplichtingen. Alleen ligt de ufr nu veel hoger dan de werkelijke marktrentes, die dichtbij nul zitten. Eiopa stond afgelopen jaar nog een ufr van 3,75% toe: verzekeraars rekenden zich dus eigenlijk rijk en hoefden minder buffers aan te houden. Maar vanwege de extreem lage marktrentes presenteren ze een solvabiliteit die eigenlijk niet aansluit bij de realiteit.
Eiopa wil nu een aanpassing doen waarmee marktrentes van verder dan twintig jaar mee gaan wegen in de rekenregels. Dat zou Nederlandse verzekeraars voor €3,5 miljard aan extra verplichtingen opleveren. Volgens kenners zal het effect per saldo beperkt zijn omdat andere wijzigingen de solvabiliteit juist opwaarts beïnvloeden. Invoering van de aangepaste Solvency-regels zal bovendien pas vanaf 2024 in fasen plaatsvinden.
Solvabiliteit lager, maar niet in gevarenzone
Marktleider NN denkt dat de solvabiliteit met vijf procentpunten gaat dalen als de voorstellen worden overgenomen, ASR denkt aan tien procentpunt. Dat brengt hen nog niet in de gevarenzone. Het Verbond van Verzekeraars noemt de impact 'beheersbaar', maar wil toch dat de Europese Commissie het voorstel niet overneemt. Het voorstel van Eiopa is veel ingewikkelder en levert veel meer nalevingslasten op, is het bezwaar.
Overigens zijn er ook voorstellen waarbij marktrentes moeten worden gehanteerd tot en met dertig of zelfs vijftig jaar. Dat zou een forse aanslag op de solvabiliteit betekenen en extra risico's met zich meebrengen. Het Verbond ziet verzekeraars dan hun toevlucht nemen tot derivaten. "Door te werken met derivaten wordt de verknoping tussen banken en verzekeraars groter en dat vormt een systeemrisico."
