1,5 miljoen huishoudens (21%) hebben betalingsproblemen, zo blijkt uit het onderzoek. De ene helft heeft lichte problemen, de andere helft ernstige. Op dit moment hebben 2,6 miljoen huishoudens moeite met rondkomen. Dit aantal is gedaald, in 2015 kwam nog 45% van de huishoudens moeilijk rond, nu 38%. Ook staan huishoudens minder vaak rood en wordt er minder geleend dan drie jaar geleden.

Huur of hypotheek te laat

Toch constateert het Nibud dat het aantal huishoudens met betalingsproblemen niet daalt en dat de problematiek verergert. Met name jongeren tot 35 jaar, alleenstaanden met kinderen en de hogere inkomensgroepen hebben relatief gezien het vaakst ernstige betalingsproblemen. Ook constateert het Nibud voor het eerst dat de hogere inkomens vaker ernstige betalingsproblemen hebben dan de andere inkomensgroepen. In 2009 had een enkeling te maken met het afsluiten van energie of het leggen van een loonbeslag. Inmiddels heeft 5 à 7% van alle huishoudens hiermee te maken. Ook groeit de groep huishoudens die de huur of hypotheek te laat betaalt, van 12 procent in 2012 naar 19 procent in 2018.

Maatschappelijke kosten

Uit het onderzoek blijkt dat de problemen echt ernstig zijn als mensen de schadeverzekering niet meer betalen. Daarom adviseert het Nibud dat verzekeraars meer gaan samenwerken met organisaties die zich bezighouden met vroegsignalering en schuldhulpverlening. Directeur Arjan Vliegenthart: “Geldproblemen zorgen voor zoveel stress binnen een huishouden dat we zo snel mogelijk moeten zien te voorkomen dat de problemen erger worden. Daarmee ondervangen we veel persoonlijke ellende, maar voorkomen we ook maatschappelijke kosten."

Weinig hulp

Volgens het budget voorlichtingsinstituut krijgen "schrikbarend weinig" mensen met ernstige betalingsproblemen hulp bij het oplossen ervan. De helft van de huishoudens met ernstige betalingsproblemen- ruim 360.000 - zegt dat ze niet weten waar ze terecht kunnen. Het overgrote deel van hen - 285.000 huishoudens – denkt dat de problemen niet zo ernstig zijn dat zij daar hulp bij nodig hebben. "Dit is opvallend omdat ernstige betalingsproblemen doorgaans niet zijn op te lossen zonder professionele hulpverlening", aldus het Nibud.

Energie afgesloten

34% van de mensen met ernstige betalingsproblemen, ruim 240.000 huishoudens,  krijgt geen enkele hulp. “De problemen zijn dusdanig groot, dat zij er zonder hulp niet uit komen,” aldus  Vliegenthart. “Dit zijn mensen bij wie bijvoorbeeld de energie is afgesloten, of waarbij beslag op het loon is gelegd. Als je bedenkt dat onder deze huishoudens ook veel alleenstaanden met kinderen zijn, begrijp je dat wij ons daar grote zorgen om maken."