Soeharno, advocaat bij De Brauw Blackstone Westbroek en hoogleraar Rechtspleging en Rechtsfilosofie aan de Universiteit van Amsterdam zegt dat in een interview op executivefinance.nl.
Brugwachters
“Accountants, intermediairs, militairen, politici, rechters, advocaten, notarissen, bankiers, artsen, Olympiërs, maar ook buitengewoon opsporingsambtenaren – denk aan treinconducteurs, jachtopzieners en brugwachters: allemaal moeten ze een eed afleggen. Tienduizenden mensen en het worden er steeds meer. De eed is daardoor aan inflatie onderhevig. Dan ontstaat het probleem dat de eed niet meer doet wat die moet doen, namelijk signaleren welke waarden je dient te onderschrijven. Het is onzin te denken dat als iedereen nu maar een eed aflegt, we van alle problemen af zijn. Simpel gezegd moet de eed de mens niet geloofwaardig maken, maar is het de mens die de eed geloofwaardig maakt”, aldus Soeharno.
Hij vervolgt: “Dat probleem deed zich onder meer voor bij de bankierseed. “Daar werd als oplossing voor de vertrouwenscrisis in de financiële sector bedacht dat iedereen de eed moest afleggen, zonder dat duidelijk was over welke normen en waarden deze eed nu ging. Eerst het symbool, dan de inhoud: precies de verkeerde volgorde. Ik moet overigens wel zeggen dat banken per organisatie vervolgens wel goed met de invulling bezig zijn gegaan.”
Trainen
Het gaat uiteindelijk om de houding van individuen, zegt Soeharno. “Juist daarom is trainen van morele situaties en het continu updaten van je waarden en normen aan de eisen van de tijd zo belangrijk.” Als positief voorbeeld noemt Soeharno Heineken. “Zij hebben als kernwaarde enjoyment. Maar wat betekent dat concreet? Kunnen genieten van een biertje op zijn tijd valt daar uiteraard onder, maar hoort drinken onder invloed daar ook bij? Het duidelijke antwoord van Heineken is nee. En dus normeren ze dat intern streng en maken ze bijvoorbeeld reclame dat iemand ook eens water bestelt in plaats van bier.”
Chefsache
In essentie is integriteit volgens Soeharno een chefsache. “Het gaat immers om de geloofwaardigheid van de organisatie, om het morele DNA daarvan.” Soeharno gaat met Raden van Bestuur en managementteams dan ook vaak terug naar de kern. “Waar staat een bedrijf voor? Welke waarden mogen niet onder druk komen te staan? En hoe kan dat handen en voeten krijgen in het financieringsbeleid, in overeenkomsten of in trainingen?”
