Plagerig vroeg dagvoorzitter Maarten Bouwhuis tijdens de middag aan de Maarsseveense Plassen aan Jeroen Baart, risk & insurance manager bij hoogwerkermultinational Riwal, of die nadruk bij bedrijven op risk management nu wel nodig was. Indachtig het pleidooi van oud-D66 politicus Jan Terlouw, wordt het niet eens tijd dat bedrijven meer het touwtje uit de brievenbus laten hangen en meer gaan ondernemen? “Het touwtje uit de brievenbus is een wensbeeld”, stelde Baart. “Bedrijven denken daar toch anders over.”
Ja, ondernemen is risico’s nemen, erkende Baart, maar daar hoort ook bij dat de risicomanager nadenkt over die risico’s, de risk appetite, de mitigatie van die risico’s en wie er uiteindelijk verantwoordelijk voor is. “Met name het bepalen van de risk appetite, de mate waarin een bedrijf risico’s wil aangaan, komt in mijn beleving nog maar heel weinig voor in risicomanagement”, aldus Baart.
Brede rol adviseur
Hij vindt dat het risicomanagement dat geldt voor een grote onderneming als Riwal ook toe te passen is op het MKB, door assurantieadviseurs die zich profileren als risicomanager. “De basis blijft hetzelfde. De adviseur moet vooral een brede rol pakken. Dat betekent dat je kennis hebt van de processen die spelen in een bedrijf, kennis hebt van de klant. Stel vooral open vragen, dat is de start van ieder gesprek. Hoe duurzaam is bijvoorbeeld het businessmodel van de ondernemer, dat is op zichzelf al een risico waarmee rekening gehouden moet worden.”
Hij waarschuwde de aanwezige risicomanagers (in spe) om zich niet te beperken tot risicoscans op deelgebieden, waardoor de olifant in de kamer geen aandacht krijgt. Tegelijkertijd is het volgens Baart ook belangrijk om de eigen rol niet te overschatten. “Commercie is het belangrijkste. Zorg dat risicomanagement ook leuk is en dat het rapport niet in een la verdwijnt.”
Modellen slecht voor creativiteit
Ook Lizanne Vroom, managementauteur op het vlak van risicomanagement en spreker tijdens am:schade, gelooft niet in rapporten maar evenmin in ‘ticking the box’. “Een hippe checklist is nog geen risicomanagement. Automatisch gegenereerde rapportages zijn vaak te lang en ingewikkeld.” Risicomanagers denken volgens Vroom nog teveel in modellen, wat in haar optiek slecht is voor onder meer het vertrouwen, de waakzaamheid en creativiteit.
En dat past niet in het VUCA-tijdperk, een acroniem om de nieuwe wereld te beschrijven en wat staat voor Volatility, Uncertainty, Complexity en Ambiguity. Vroom: “Dit zorgt ervoor dat de houdbaarheid van lijstjes veel korter wordt. Risicoprofielen veranderen veel sneller. Het is beter om de onzekerheid te omarmen. Denk meer in scenario’s en ga ervan uit dat het systeem faalt.” Ze opperde ook business resilience (veerkracht) als alternatief voor risicomanagement. “In hoeverre is een onderneming in staat om terug te keren op het oude niveau na stagnatie door schade?”
Tegen het eind van de middag was er een prikkelende discussie over wat risicomanagement vermag voor de verzekeringsbranche en wat verzekeraars en adviseurs hierin voor elkaar kunnen betekenen. Bernardo Walta van De Goudse stelde dat adviseurs die risicomanagers zijn of willen worden zich veel beter kunnen onderscheiden dan “vergelijkers”. “Je krijgt als risicomanager klanten die erbij passen. Het adviesgesprek gaat over meer dan het vergelijken van polissen.”
Tijd van dozenschuiven voorbij
Remco Baten van adviesbedrijf Zicht onderschreef die woorden. “De tijd dat we dozenschuivers waren, is echt voorbij, maar de transitie naar het echt zijn van een risicomanager is verdraaid moeilijk.” Volgens Maria Dorresteijn, risicomanager bij Risicare, gaat het er vooral om dat de klant zelf zijn risico’s kan managen. “Dat gaat verder dan wat goede vragen en het op orde brengen van het zorgplichtdossier. Veel adviseurs kennen het grootste risico van hun klant niet.” Baten: “Ik denk dat je daarmee het intermediair tekort doet.” Dorresteijn: “De goede adviseurs zijn er zeker wel. Waar het mij omgaat is dat je als risicomanager niet alleen maar kijkt naar verzekerbare risico’s. Je bent ook een strategische partner.”
Ten aanzien van de samenwerking tussen verzekeraar en intermediair op het vlak van risicomanagement stelde Baten dat deze in zijn beleving is verslechterd. “Ik heb het gevoel dat verzekeraars verder van ons af staan. Een onderwerp als data risk hebben we niet samen opgepakt.” Jack Hommel van Avéro Achmea: “Ik ben het daar niet mee eens en let ook meer op dingen die goed gaan. Bij ons is er veel ruimte voor co-creatie, bijvoorbeeld als je kijkt naar ons programma De Ruimtemakers. Er wordt al veel meer gedeeld aan gegevens, vooral met onze volmachtpartners. Dat gebeurde vroeger echt veel moeizamer.”
