De bedrijfstak heeft vorige week in het Amsterdamse Scheepsvaartmuseum massaal afscheid genomen van Jan Weitenberg als voorzitter van de NVA. Na ruim 21 jaar als bestuurslid, waarvan de laatste veertien jaar als voorzitter, zwaaide de Fries af. Onder een staande ovatie van een bomvolle zaal gaf hij het stuurwiel over aan zijn opvolger Paula Swenker, die voor de zware opgave staat haar illustere voorganger te doen vergeten.
De ambiance in het historische museum droeg bij aan een afscheid in stijl van een voorzitter die bij zijn leven al een monument is geworden van de NVA. Twee jaar geleden benoemd tot Officier in de Orde van oranje Nassau was bevordering nu ondoenlijk, zei secretaris/penningmeester Frank de Jong namens het bestuur. Het alternatief dat de leden hadden verzonnen, was niet minder(w)aardig: Weitenberg werd voor zijn leven benoemd tot erevoorzitter. Een onderscheiding waarbij hij zichtbaar moeite had de ogen droog te houden en zijn emoties de baas te blijven. "Het is te veel", stamelde de anders niet om woorden verlegen praeses.
Eenmaal zijn evenwicht hervonden greep de NVA-voorman voor de laatste keer de gelegenheid aan bedrijfstak en politiek te wijzen op hun verantwoordelijkheid. Referend aan de professionalisering van het intermediair in de laatste decennia riep Weitenberg op niet langer een defensieve houding aan te nemen, maar uit te gaan van eigen kracht. "Het is niet langer nodig ons teweer te stellen tegen al die onderzoekers die er blijk van gaven niets van onze markt, niets van de consument en niets van de kracht en flexibiliteit van het zelfstandig ondernemerschap te begrijpen. Het onderzoek van de Boston Consulting Group onder cliënten laat, in voor ons positieve zin, geen spaan heel van al die vroegere rapporten en toont aan dat er voor grote en kleine kantoren wel degelijk een florissante toekomst bestaat."
Poldermodel
Weitenberg loofde vorm en inhoud van het overleg binnen de bedrijfstak, "een poldermodel avant la lettre", omdat uit welbegrepen eigenbelang het gewin op korte termijn ondergeschikt wordt gemaakt aan het gewin op langere termijn. "Dat is niet altijd gemakkelijk geweest en heeft ook niet verhinderd dat er scherpe confrontaties (banken en direct-writers) plaatsvonden, maar uiteindelijk werden steeds weer goede oplossingen gevonden. Over en weer was steeds visie aanwezig dat een welbegrepen eigenbelang op langere termijn soms concessies vroeg op korte termijn", zei de scheidende NVA-voorzitter.
Hij wees op de noodzaak van 'brede maatschappelijke contacten' met politiek en organisaties buiten het verzekeringsbedrijf. "Steeds weer bleek hierdoor mogelijk om de belangen van onze beroepsgroep in een breder kader en vooral anticiperend te behartigen en onze maatschappelijke positie een solide basis te geven." In dit verband juichte hij het toe dat er 'nieuwe openingen' zijn ontstaan in de discussie over de wijziging van de Wabb. "Niemand is gediend bij een wijziging van de Wabb. Ik doe vanaf deze plaats een oproep aan overheid en politiek om het belang op langere termijn van allen in de samenleving die met verzekeringen te maken hebben te laten prevaleren boven risicovolle theoretische opvattingen over deregulering in onze branche."
Een pijler voor de ontwikkeling van tussenpersonen noemde Weitenberg het toenemende bewustzijn van onafhankelijke ondernemer. "Als je cursussen en opleidingen, automatisering en reclame-activiteiten betrekt van verzekeraars, blijft er op den duur weinig over van de onafhankelijkheid als adviseur", aldus Weitenberg. In dit verband zei hij dat de NVA het fenomeen captives opnieuw onder de loep neemt. "De onafhankelijk van het intermediair is direct in het geding. Wij mogen en kunnen in het belang van onze geloofwaardigheid tegenover onze klanten en tegenover elkaar dit verschijnsel niet veronachtzamen."
Boegbeeld
Namens de standsorganisatie zwaaide Tjitte de Jong de terugtredende NVA-voorzitter veel lof toe. Hij typeerde het voorzitterschap van Weitenberg met de woorden 'boegbeeld' en 'zelfbewust'. "Meer dan wie ook, was jij het boegbeeld van de NVA, symbool voor ons ideaal van een onafhankelijk, professioneel vakbekwaam intermediair. Je zelfbewuste optreden heeft evenwel niet alleen de positie van de NVA versterkt, maar die van het gehele intermediair in ons land", aldus De Jong.
Uit naam van de NVA-leden overhandigde hij twee enveloppen met elk f 12.500 voor het kinderfonds Unicef en het Fonds Slachtofferhulp, twee doelen die Weitenberg een warm hart toedraagt. Laatstgenoemd fonds werd vertegenwoordigd door Ewald Kist, bestuurslid van ING Groep.
Ook naamgenoot Frank de Jong onderkende het zelfbewuste optreden van Weitenberg. "Je liep niet over van bescheidenheid, integendeel. Gelukkig maar, want anders was er wellicht nooit zo veel bereikt en had de NVA intern, in de bedrijfstak en daarbuiten nooit zo'n herkenbaar gezicht gehad." Hij roemde de kwaliteiten van Weitenberg als bestuurder. "Hoe jij functioneerde, is het geheim van de bestuurskamer, maar het moet wel goed zijn geweest." Een van zijn verdiensten was de homogeniteit binnen het bestuur, zei de Jong. "In de laatste negen jaar dat ik in het bestuur zit, kan ik me niet herinneren dat er ooit is gestemd. Er was sprake van een overtuigingsdemocratie in plaats van een getalsdemocratie en dat is een van jouw verdiensten geweest."
Nautisch hulppakket
Voorzitter van het Verbond van Verzekeraars Sam Jonker gaf onder het motto 'Jan, daar ga je dan' de vertrekkende NVA-voorzitter een nautisch hulppakket mee, bestaande uit onder meer een opblaasbaar bootje ('NVA 50'), een kapiteinspet, kompas, reddingsboei, en fles Berenburg. Deze attributen stonden wat Jonker betreft symbool voor de wijze waarop het NVA-schip de afgelopen veertien jaar onder leiding van kapitein Jan Weitenberg op koers bleef en de vaart erin wist te houden. Getooid met een 'zuidwester' memoreerde Jonker enkele klippen die de NVA daarbij omzeilen moest. "Zoals de fusie van NN met de Postbank en het rapport Drievoud Verzekerd dat op rampkoers op je af kwam. Het was toen voor de NVA alle hens aan dek. Toch gaf je steeds blijk van goed zeemanschap", aldus Jonker. Namens verzekeraars gaf hij Weitenberg, in zijn vrije tijd een fervent zeiler, een windjopper.
Voordat Weitenberg het laatste woord kreeg, hield zijn per 1 januari aantredende opvolger Paula Swenker haar maiden-speech. Daarin onderkende zij de omvang en diversiteit van haar nieuwe werkterrein, en zei zich te verheugen in de omgang met de leden. "Bij de leden in hun bedrijven moet het leven", aldus Swenker. Zij juichte de instelling van een Ledenraad toe als adviesorgaan van het bestuur. "Gezamenlijk zullen we inhoud moeten geven aan de taken en betekenis van de Ledenraad voor de NVA." Als een van haar eerste prioriteiten ziet zij het leggen van contacten met het Verbond en zusterorganisatie NBvA.
"Best lastig" noemde Swenker de uitdaging een man van het kaliber Weitenberg op te moeten volgen. Volledig in zijn voetsporen treden, zal volgens haar niet gaan. "Daarvoor zijn die voetsporen te specifiek en te uniek. Ik wil dus mijn eigen spoor trekken. Maar wees ervan verzekerd dat ik bij tijd en wijle mij toch zal afvragen: hoe zou Jan dit gedaan hebben? Dan bel ik je nog wel. Tenslotte blijf je onze erevoorzitter en dat brengt nu eenmaal verplichtingen met zich mee."
De zaal begroet de per 1 januari aantredende NVA-voorzitter Paula Swenker, op de voet gevolgd door scheidend voorzitter Jan Weitenberg.
Verbondsvoorzitter Sam Jonker: "Kapitein Jan (in zijn nieuwe windjopper) hield het NVA-schip goed op koers".
NVA richt steunfonds op voor buitenlandse partners
Als blijvende herinnering aan de verdiensten van Weitenberg in ruim 21 jaar en mede door zijn belangenbehartiging als secretaris-generaal van de Europese koepelorganisatie voor tussenpersonen Bipar, is het NVA Partnership Fonds in het leven geroepen. Dit steunfonds heeft tot doel de onafhankelijke assurantiebemiddeling te bevorderen in landen waar de verzekeringsmarkt volop in ontwikkeling is. "De NVA wil financiële middelen en vormen van samenwerking ter beschikking stellen om zusterorganisaties te helpen bij het vestigen en versterken van de onafhankelijke assurantiebemiddeling als distributiekanaal", aldus de toelichting van secretaris/penningmeester Frank de Jong.
Het fonds keert eens in de twee jaar 20.000 euro uit aan een buitenlandse intermediair-organisatie voor financiering van projecten op het gebied van met name opleiding en onderzoek. De projecten worden geselecteerd door een comité van aanbeveling, bestaande uit Jan Weitenberg, Paula Swenker en de voorzitter van Bipar.
Bestuur uitgebreid met twee leden
Het bestuur van de NVA is uitgebreid met twee leden: Berrie van der Heide, directeur/eigenaar van Van der Heide Assurantiemakelaars in Scherpenzeel, en Piet van Wegen, vennoot van Hooge Wier Adviesgroep in Rijswijk. Van der Heide heeft zitting in de Permanente Commissie Employee Benefits en Van Wegen is voorzitter van de afdeling Den Haag.
De overige bestuursleden zijn: mr. Paula Swenker (voorzitter per 1 januari), Frank De Jong (secretaris/penningmeester), Uri Coronel, en Piet Scholten.
NVA kiest Ledenraad
De NVA heeft voor het eerst in haar bestaan een Ledenraad ingesteld. Dit orgaan adviseert het bestuur gevraagd en ongevraagd over beleidsaangelegenheden van de beroepsorganisatie. Elke regio-afdeling mag een lid afvaardigen. De secties Mediac en Beurs mogen met niet meer dan twee vertegenwoordigers hebben in de Ledenraad. De NVA kent zeventien regio-afdelingen.