Op 13 mei jl. heeft het Europese Hof van Justitie arrest gewezen in de zaken Müller-Fauré/Van Riet. Het Hof vindt dat de verplichting om alvorens naar een buitenlandse (tand)arts te gaan toestemming te vragen aan de zorgverzekeraar, een belemmering vormt van het vrije verkeer van diensten. In een eerdere zaak achtte het Hof voor intramurale zorg (ziekenhuis e.d.) wél rechtvaardigingsgronden aanwezig. Het Hof wees daarbij op de instandhouding van een toereikend, evenwichtig en permanent aanbod van ziekenhuiszorg en de instandhouding van het financiële evenwicht van het stelsel van ziektekostenverzekeringen.
Bij de onderhavige zaak vindt het Hof voor extramurale zorg (zoals arts en tandarts) geen rechtvaardigingsgronden aanwezig. Dit heeft tot gevolg dat Nederlandse ziekenfondsverzekerden niet in alle gevallen toestemming hoeven te vragen aan hun verzekeraar voor het inroepen van medische zorg in het buitenland.
Drie voorwaarden
Toestemming is niet nodig wanneer cumulatief aan de volgende drie voorwaarden is voldaan. 1. Het moet gaan om extramurale zorg; 2. Het moet gaan om zorg waarop op grond van het Nederlandse ziekenfondspakket aanspraak bestaat; 3. Het moet gaan om het inroepen van zorg in een andere lidstaat van de Europese Unie.
In zijn brief aan de Tweede Kamer stelt De Geus: "De uitspraak komt overeen met de voornemens van het regeringsbeleid voor een nieuw stelsel van ziektekostenverzekeringen. Daarbij krijgen verzekerden in bepaalde situaties de mogelijkheid om op hun eigen verzoek zorg in te roepen bij een zorgverlener waarmee hun zorgverzekeraar geen medewerkersovereenkomst heeft gesloten."
Op grond van deze uitspraak kan na eerste bestudering overigens niet worden gesteld dat het inroepen van extramurale verstrekkingen over de grens helemaal vrij is, meent de bewindsman. "Het Hof erkent in zijn arrest immers de rechtvaardiging van een aantal beperkingen van het vrije verkeer van diensten. Het Hof noemt hierbij met name de huisarts als verwijzer voor de medisch-specialistische zorg. Het Hof wijst verder op de mogelijkheid voor een lidstaat met een naturastelsel om de hoogte van de vergoeding te bepalen waarop patiënten die een behandeling in een andere lidstaat ondergaan, recht hebben. Het Hof bevestigt ook dat de verzekerde die zonder voorafgaande toestemming aanspraak maakt op een vergoeding dit slechts kan doen binnen de grenzen van de dekking die in zijn lidstaat binnen het stelsel van de ziektekostenverzekering is gegarandeerd.
De Geus: "Het arrest van het Hof zal nader worden bestudeerd, waarna ik zal bezien of, en zo ja hoe, de uitspraak in de Nederlandse wetgeving kan worden verwerkt".