Een man brengt in januari 2020 zijn Mercedes naar de Dordtse vestiging van Autotaalglas voor een reparatie en krijgt een Mini mee als vervangend vervoer. Even later gaat het mis: op een kruising rijdt hij een bromfietser aan. Die loopt daarbij ernstig hersenletsel op en herstelt daar niet meer van. Drie jaar na het ongeluk overlijdt de bestuurder van de bromfiets.
Samenloop
Het Ierse Euro Insurance is de WA-verzekeraar van de bij Leaseplan geleasete Mini en keert in totaal een letselschadevergoeding van bijna 1,9 miljoen euro uit. Maar wie moet nu daadwerkelijk voor de schade opdraaien? Samenloop, vindt Euro, die daarom aanklopt bij Achmea, de WA-verzekeraar van de Mercedes, en bij NN, waar Autotaalglas de garageverzekering heeft ondergebracht.
Achmea wijst op de na-u-clausule in de polis (een andere verzekering gaat voor als die dekking zou bieden als deze polis niet zou bestaan) en NN wijst dekking af, onder meer met de argumenten dat alleen motorrijtuigen verzekerd zijn die eigendom zijn van verzekeringnemer of directie en aan de verzekeringnemer zijn toevertrouwd voor controle of reparatie.
Is NN de klos door na-u-clausules?
Euro Insurance neemt daar geen genoegen mee en daagt NN voor de rechter om de schadevergoeding op zich te nemen. Die is, inclusief gemaakte kosten, inmiddels opgelopen tot 2,9 miljoen euro. Mocht dat niet lukken, dan wil Euro dat Achmea dan wel NN de helft voor zijn rekening neemt. Er is namelijk sprake van samenloop, is het betoog, nu alle bij partijen afgesloten verzekeringen dekking bieden voor de schade als gevolg van het ongeval. Er is dus regres mogelijk op Achmea en NN. En die laatste is de klos, vindt de in Dublin gevestigde verzekeraar, want Euro en Achmea hebben allebei een 'harde' na-u-clausule. Mocht de rechter anders besluiten, dan moet de schade worden verdeeld tussen Euro en Achmea, is de eis.
De rechter ziet het anders: de garageverzekering van NN dekt simpelweg de schade niet. Alleen die schade is gedekt die door een verzekerde is veroorzaakt door of met een motorrijtuig dat voor het uitvoeren van een reparatie of controle aan Autotaalglas is toevertrouwd. "Een andere uitleg van die bepaling is volgens de rechtbank niet mogelijk, ook niet als naar de aard en de strekking van de verzekering wordt gekeken." En de Mini was niet van een klant van Autotaalglas of toevertrouwd voor reparatie of onderhoud.
Er is ook geen dekking voor voertuigen die aan een klant in bruikleen zijn gegeven tijdens een reparatie, omdat die dekking alleen geldt voor motorrijtuigen die eigendom zijn van Autotaalglas.
Risico verdisconteerd in premie
Euro werpt vervolgens het argument van redelijkheid en billijkheid op. Het is toch schrijnend dat juist deze verzekeraar door het slachtoffer is aangesproken, terwijl die geen enkele overeenkomst of verbintenis met de bestuurder van de Mini is aangegaan, geen enkele invloed heeft kunnen uitoefenen op zijn handelen en ook de premie hierop niet heeft kunnen afstemmen?
Maar daar is de rechtbank niet gevoelig voor. Euro Insurance verzekert immers dagelijks leaseauto’s van LeasePlan en gaat dus nooit overeenkomsten met de bestuurders van die auto’s aan. De rechter is het verder met NN eens dat je mag verwachten dat Euro de WAM-risico's verdisconteert in de premie.
Euro-clausules gaan niet op
De volgende vraag is of Euro dan bij Achmea nog een deel van de schade kan verhalen. In beide polissen staat inderdaad een 'harde' na-u-clausule. Maar dan moet het wel gaan om een in het betreffende artikel omschreven situatie.
Daar lijkt Euro de eigen polisvoorwaarden niet goed te lezen. De verzekering is ook van kracht voor het motorrijtuig dat het verzekerde voertuig tijdelijk vervangt gedurende een reparatie of revisie, tenzij een andere verzekering dekking biedt. In dit geval dus Achmea, zo stelt de Ierse maatschappij. Maar in dit geval is de schade helemaal niet veroorzaakt door of met het vervangende motorrijtuig, maar met het verzekerde (geleasete) motorrijtuig. Dat de Mini zelf fungeerde als vervangend vervoer, maakt nog niet dat het geen bij Euro verzekerd voertuig meer is. De hele na-u-clausule is bij Euro dus niet van toepassing. "Het enkele feit dat in de polisvoorwaarden boven het artikel 'vervangend voertuig' staat, maakt dat niet anders. Dat wat in het artikel zelf staat is bepalend", aldus de rechter.
Ook elders in de polis genoemde na-u-clausules gaan niet op. Die hebben betrekking op schade die wordt veroorzaakt aan een ander motorrijtuig waarvan Autotaalglas eigenaar of houder is en op schade die ontstaat terwijl het verzekerde voertuig in reparatie is. "Het was echter niet de bij Euro Insurance verzekerde Mini die in reparatie of onderhoud was ten tijde van het ongeval, maar de door Achmea verzekerde Mercedes."
Veroorzaker weinig empathisch
Achmea wint dus de strijd der na-u-clausules: er is géén samenloop. De rechtbank ziet geen reden om Euro Insurance tegemoet te komen. "Dat Achmea de WAM-verzekeraar is van degene die het ongeval heeft veroorzaakt en die zich tijdens de strafzitting weinig empathisch heeft getoond richting het slachtoffer en haar familie, kan daarvoor geen rechtvaardiging vormen." Dat is extra wrang, want de man heeft voor de aanrijding een taakstraf en een rijontzegging van twee jaar gekregen. Hij reed op het moment van het ongeval ruim 30 kilometer per uur te hard.
Euro draait dus zelf op voor de schade van bijna twee miljoen euro en moet daarbovenop nog 37.000 euro aan proceskosten plus wettelijke rente betalen.
