Het belang van het debat en de bewustwording daar hopelijk uit volgt is groot. Frank Soede, directeur van BLG Wonen, wijst op het rapport van de Raad voor de leefomgeving en infrastructuur (Rli).
Dit voorjaar schatte Rli in zijn adviesrapport 'Goed gefundeerd' dat er de komende tien jaar circa 54 miljard euro nodig is om in Nederland funderingen van huizen - zowel koop als huur - als bedrijfsgebouwen te herstellen. Het gaat volgens de Rli om ongeveer 425.000 gebouwen.
Wat is de oorzaak van dit funderingsprobleem?
Soede: “De grond in Nederland is onderhevig aan klimaatveranderingen. In de ene regio overigens meer dan in andere. Maar grote delen van West-Nederland, de ‘natte’ regio rond Zaanstad bijvoorbeeld, en ook de veengronden van Friesland en Drenthe, komen in aanmerking. Daar zakt of klinkt de bodem mogelijk in of treedt er door de dalende grondwaterspiegel houtrot op in de funderingen van de huizen, die daar van oudsher op palen zijn gebouwd.”
Maar waarom vraagt BLG Wonen aandacht voor deze problematiek?
“In het onderzoek dat we samen met ASN Bank hebben gehouden onder 190 hypotheekadviseurs bleek dat tweederde van hen niet of slechts een beetje bekend is met deze problematiek. Tweederde! Zij kunnen dat dus ook onvoldoende benoemen in hun adviezen aan huizenkopers. Funderingsproblemen kunnen echter al snel gemiddeld iets meer dan een halve ton per huis gaan kosten. In extreme gevallen tot ruim over een ton."
Funderingsproblemen kunnen echter al snel gemiddeld iets meer dan een halve ton per huis gaan kosten.”
"Dat maakt dat consumenten bij het financieren van een woning opeens te maken kunnen krijgen met kosten voor de fundering, maar ook dat woningen lastiger te verkopen worden. Ons doel met dit onderzoek is om zowel adviseurs als consumenten in eerste instantie bewust te maken van de extra risico’s en kosten die er kunnen spelen bij funderingsherstel.”
Kunnen mensen zelf wat doen, ter voorbereiding?
“Ja, je kunt natuurlijk altijd alert zijn op scheuren in je muur. Dat geldt dus niet alleen voor de huizen in Groningen die door de gaswinning schade oplopen. Je kunt als huiseigenaar bijvoorbeeld op klimaateffectatlas.nl kijken of je huis in een regio staat waar meer risico is op paalrot. Je kunt vervolgens een zogenaamd lightscan laten uitvoeren, voor een paar honderd euro, om een indicatie te krijgen van mogelijke risico’s. Een grondig onderzoek kost rond de vierduizend euro. Dan weet je meteen welke stappen je moet zetten en hoeveel dat gaat kosten. Overigens wordt een huis dan niet alleen qua fundering hersteld, maar wordt het meestal ook geïsoleerd in het kader van verduurzaming. Je pakt dan meteen twee zaken aan.”
Wat betekent dit voor hypotheekadviseurs?
“We hopen dat ze meer bewust worden van de mogelijke risico’s voor huizenkopers. Ze hoeven van mij geen expert te zijn, maar als ze maar weten wat er naast een gewoon bouwkundig onderzoek kan spelen, namelijk dat je ook een funderingsonderzoek kunt laten uit voeren. Je adviseert je klant er immers beter mee.”
Dit is een probleem dat in Nederland dus tegen de half miljoen gebouwen raakt. In alle regio’s. Moeten er dan niet veel meer partijen aangehaakt worden?
“Ja, en daarom zijn we ook blij dat er vanavond vertegenwoordigers aanwezig zijn vanuit de hele keten. Daaronder ook het Verbond van Verzekeraars, NHG, Vereniging Eigen Huis en het ministerie van VRO. Funderingsschade is in Nederland overigens niet verzekerbaar – in sommige andere landen wel. Alle partijen in de keten zijn nodig om voor consumenten tot een adequate aanpak te komen. En een gemeente als Zaanstad, die al serieus met deze problematiek bezig is vanwege haar ligging, heeft ook een expert afgevaardigd."
Funderingsschade is in Nederland overigens niet verzekerbaar”
"Zij kunnen uit ervaring best practices delen. Er zijn ook mensen uit de hypotheekhoek en de bankensector aanwezig. Dat betekent dat er een breed debat kan plaatsvinden en dat zij ook hun achterbannen snel op de hoogte kunnen brengen. Dat is waar we met deze publiciteit op mikken: bewustwording onder consumenten en hypotheekadviseurs en met de hele keten kijken hoe we een stap verder kunnen komen.”
Wat is een actie die wat jullie betreft sowieso moet plaatsvinden?
“Er is al een heel goed initiatief, het zogenaamde Fonds Duurzaam Funderingsherstel, beheerd door Stichting Volkshuisvesting Nederland. Daar nemen nu al zeven gemeentes aan deel: Alphen aan den Rijn, Emmen, Haarlem, Lansingerland, Maastricht, Rotterdam en Zaanstad. In het fonds zit nu twintig miljoen euro om mensen die dat vanuit hun huidige hypotheek niet kunnen financieren een lening te geven om funderingsherstel te bekostigen. Wij houden een sterk pleidooi om dat fonds uit te breiden naar landelijke dekking en dus ook meer financiële armslag. Daar is veel steun voor in de sector. Want nogmaals: het komend decennium gaan er naar verwachting meer problemen komen met funderingen. En dat vereist tijdige inspanning en samenwerking van alle partijen, publiek en privaat om hier goed op voorbereid te zijn.”
Informatie over het woondebat
