Het is inmiddels zo’n twee jaar geleden dat ASR (voorheen Ardanta) zich als eerste verzekeraar aansloot bij GreenLeave: een samenwerkingsverband van uitvaartondernemingen dat streeft naar honderd procent duurzame uitvaarten.
Vooruitstrevend in de branche
Of ja, de eerste verzekeraar? Dela en Monuta zijn ook deelnemers, lezen we op de website van GreenLeave. Maar die bewering klopt wel, legt Karlijn Oldenkotte uit.

Oldenkotte is specialist uitvaartverzekeringen bij ASR én bestuurslid bij GreenLeave. “Dela en Monuta zijn zowel uitvaartverzorger als -verzekeraar. Zij zijn aangesloten vanuit hun rol als uitvaartverzorger”, verduidelijkt ze.
ASR heeft geen eigen uitvaartverzorging, wat haar toetreding tot GreenLeave alleen maar unieker maakt, legt Hedwig Mul, adviseur beleid en duurzaamheid bij ASR, uit. "We hebben geen uitvaartverzorger, terwijl de kernprincipes van GreenLeave daar wel op zijn ingestoken."
Duurzaam alternatief
De toetreding van ASR had dus nog wel wat voeten in de aarde. Een van de kernprincipes van GreenLeave richt zich namelijk op de dienstverlening van de uitvaartverzorging. “Samen met Greenleave hebben we hier voor ASR een andere ambitie voor in de plaats gezet; ons netwerk van uitvaartverzorgers stimuleren om ook aan te sluiten bij Greenleave. Een belangrijke stip op de horizon in het samenwerkingsverband”, legt Mul uit.

“Leden van GreenLeave verzorgen niet alleen duurzame uitvaarten, maar bieden ook duurzame alternatieven. In plaats van de typisch zwarte rouwauto bieden sommige leden een uitvaartfiets aan om de CO2-uitstoot van het rouwvervoer te verminderen. Daarin gaat de ene uitvaartverzorger wel verder dan de andere, sommige bieden bijvoorbeeld de duurzame dienstverlening en producten als de standaard aan. Maar het is toch vooral experimenteren en elkaar inspireren.”
Bewustwording de spil
Het vervoer, de kisten, de energie waar crematoriums op draaien, de impact van het stoffelijk overschot op de biodiversiteit: je kunt het eigenlijk zo gek niet bedenken of de leden van GreenLeave proberen er duurzame evenknieën voor te bedenken. “Maar het begint uiteindelijk allemaal met bewustwording”, vat Mul samen waar de essentie van GreenLeave en haar initiatieven eigenlijk om draait.
Duurzaamheid kan ook betekenen: dingen weglaten”
En, vult Oldenkotte aan: “Duurzaamheid kan ook betekenen: dingen weglaten. Rouwkaarten kun je tegenwoordig ook digitaal versturen. Dat scheelt je weer drukwerk en bezorging.” Mul: “Of zelf een bloem meenemen in plaats van hele boeketten en kransen neerleggen. De bloemenindustrie is vaak ontzettend vervuilend.”
Niet per se duurder
Waarmee Oldenkotte en Mul direct een specifiek vooroordeel van tafel vegen: dat duurzame uitvaarten per definitie duurder zijn. Dat hóéft helemaal niet.
Neem duurzame kisten van biologisch afbreekbaar hout in plaats van spaanplaat. Mul: “Die zijn ongeveer even duur. Je hebt ook daarin ontzettend veel keuze tegenwoordig.” Oldenkotte: “De kosten voor kisten van eiken fineer zijn tegenwoordig hetzelfde als de kosten voor een reguliere kist.” En ze zijn net zo mooi, verzekert Mul. “Daar zijn kistfabrikanten echt mee bezig; ook dat bepaalt of iemand ergens wel of niet voor kiest.”
Investeringen uitvaartverzorgers
Maar het streven naar honderd procent duurzame uitvaarten vraagt niet alleen om lef en investeringen van fabrikanten, maar ook van de uitvaartverzorgers zelf. “Ik kan me voorstellen dat je, als je net een nieuwe rouwauto van minstens honderdduizend euro hebt gekocht, die niet zomaar voor een elektrische variant van bijvoorbeeld Tesla inruilt”, begrijpt Oldenkotte.
De weg naar uitvaarten zonder een nadelige impact op het milieu en de maatschappij is er daarom uiteindelijk eentje van stap voor stap.
Uitvaartverzekering in geld
Allemaal knoppen waar ASR zelf níét direct aan kan draaien. Welke duit doet de verzekeraar dan in het zakje? Uiteindelijk kunnen nieuwe klanten ‘maar’ één uitvaartverzekering afsluiten: een geldverzekering, geen compleet dienstenpakket.
Dat laatste is een bewuste keuze, legt Oldenkotte uit. “Je sluit een uitvaartverzekering voor veertig tot vijftig jaar af. In de tussentijd verandert er van alles. Wat nu nog gebruikelijk en betaalbaar is, is dat over een paar decennia misschien niet meer. Daarom is een dienstenpakket lastig en bieden we nu alleen nog een flexibele uitvaartverzekering in geld aan. Klanten kunnen er wel voor kiezen om indexering toe te passen. Zo beweegt het verzekerde bedrag mee met de economie en is het houdbaar voor de toekomst.”
In adviesgesprekken, als een overlijden net is gemeld, in verzekeringsoverzichten. We kunnen mensen echt aan het denken zetten”
Rol ASR
De rol van ASR zit hem juist in de communicatie richting de 3,8 miljoen uitvaartverzekerden. Met landelijke campagnes, maar ook in de 1-op-1 gesprekken met verzekerden en nabestaanden. Oldenkotte: “In adviesgesprekken, als een overlijden net is gemeld, in verzekeringsoverzichten. We kunnen mensen echt aan het denken zetten.”
Op voorhand erover beginnen lijkt dubbel uitdagend: niemand staat bij leven graag stil bij de dood en dan wil je óók nog het thema duurzaamheid aansnijden? Mul ziet dat het onderwerp in klantgesprekken steeds vaker on top of mind is. “Het is een drempel waar je eerst even overheen moet. Maar als het gesprek eenmaal loopt, zien we dat steeds meer mensen zélf informeren naar duurzame mogelijkheden.”
Grootste winst
Waar in de hele uitvaartketen nog de meeste duurzaamheidswinst annex impactbeperking valt te behalen? Volgens Mul met name in vervoer. “Iedereen komt vanuit het hele land naar één plek voor de uitvaart. Vooral met de auto; óók mensen uit dezelfde regio. Daar heb je alternatieven voor, zoals een rouwfiets. Een andere netwerkpartner stimuleert mensen om met het openbaar vervoer te komen en zet dit bijvoorbeeld op de rouwkaart.”
Maar ook het proces na de uitvaart kan ‘groener’. Oldenkotte: “De meeste crematoria hebben nog gasovens, die moeten elektrisch worden. Maar ook begraven is erg belastend voor het milieu. Resomeren (waarbij het lichaam tijdens een chemisch proces in vloeistof wordt opgelost, red.) is nog niet toegestaan in Nederland, maar vormt voor veel mensen wel een aantrekkelijke en milieuvriendelijke optie.”
Een ander alternatief is veraarden. In een met planten afgesloten kist vergaat een lichaam dan in zo’n veertig dagen tot vruchtbare compost. Net zoals voor resomeren is daar een verandering in de Wet op de lijkbezorging voor nodig.
Verzekeringsadviseur nog meer ondersteunen
En ook voor de tussenpersoon geldt volgens Mul: zorg voor bewustwording. “Bewust onbekwaam zijn is in dit opzicht echt al een stap vooruit. Dat kan heel klein zijn: al noem je het terloops tijdens een adviesgesprek.”
Oldenkotte: “Maar daar kunnen wij richting het intermediair nog wel stappen in zetten hoor. In de informatieverstrekking richting hen, in het organiseren van bijvoorbeeld evenementen of sessies; nog meer de samenwerking op dit vlak opzoeken.” Een ambitie die ASR in haar duurzaamheidsplan voor dit jaar erkent, geeft Mul ten slotte aan.