Het zou volgens CFD veel duidelijker zijn en voor minder rompslomp zorgen om niet een fijnmazig gemiddelde met de klant te communiceren, maar de exacte provisie.
De definitieve wettekst houdt daar volgens Herdink ruimte voor open. In die tekst staat namelijk dat het van belang is dat de consument de informatie over de beloning van de adviseur zo vroeg mogelijk moet krijgen, maar uiterlijk voordat de bemiddeling is afgerond dan wel het advies is gegeven.
Deze wetgeving creëert dus dat de beloning, als component van de premie, ook in de offerte vermeld kan worden”
Beloning als component van de premie
Juist dáár zit ruimte, vertelt Herdink. “Dat betekent dat je in de informatie- en vroege adviesfase nog niet transparant hoeft te zijn. Deze fase leent zich dan ook uitstekend om je dienstverlening te bespreken. Het advies is afgerond op het moment dat er een aanbeveling is gedaan voor een specifiek product van een specifieke aanbieder. Deze wetgeving creëert dus de mogelijkheid dat de beloning, als component van de premie, ook in de offerte vermeld kan worden.”
Risico's voor het intermediair
Wie ervoor kiest om eerder in het traject, als de exacte provisie nog niet bekend is, inzicht te geven in de hoogte daarvan moet werken met het fijnmazig gemiddelde. De wetgever kiest bij de inrichting hiervan voor een open norm en daar zitten volgens CFD enorme risico’s voor het intermediair.
Zo ontbreekt de definitie van 'significant' in de wettekst en nota van toelichting. Ook wordt in de wet gesproken over een bandbreedte, maar niet gedefinieerd hoe breed die band dan mag zijn. De definitie van 'fijnmazig' blijft wazig, aldus de commissie.
‘Fijnmazig, bandbreedte en significant’
Ondertussen vindt de wetgever dat het fijnmazig gemiddelde zo dicht mogelijk in de buurt moet komen van de exacte provisie. Advieskantoren moeten zelf bepalen hoe ze dat fijnmazig gemiddelde berekenen. De AFM heeft na vragen van CFD laten weten dat de wetgever voor de berekening geen specifieke formule hanteert en ook geen rekentool hiervoor beschikbaar gaat stellen.
Als blijkt dat de exacte provisie ‘significant’ afwijkt van het fijnmazig gemiddelde dat is berekend, moeten adviseurs de klant alsnog infomeren over de exacte provisie. Bovendien ligt de bewijslast bij hen als zij een controle van de AFM krijgen, benadrukt Herdink. Zij moeten dan kunnen aantonen dat ze de open normen van ‘fijnmazig, bandbreedte en significant’ juist hebben ingevuld. De CFD-voorzitter vraagt zich daarom hardop af waarom je als adviseur niet direct de klant zou informeren over de exacte provisie. “Doe het in één keer goed.”
Dat andere brancheorganisaties wel adviseren om met een fijnmazig gemiddelde te werken, is hun goed recht”
'Handreiking van Kaag'
“Dat andere brancheorganisaties wél adviseren om met een fijnmazig gemiddelde te werken, is hun goed recht. Wij geven alleen aan dat het enorme valkuilen voor de adviseur met zich meebrengt. De wet wil maar één ding: exacte transparante provisie. Als je dat niet tijdig kunt communiceren, dan volstaat het fijnmazig gemiddelde.”
Waarom er dan überhaupt over een fijnmazig gemiddelde wordt gesproken? “Het was slechts een handreiking van voormalig minister van Financiën Sigrid Kaag om alle partijen tevreden te stellen”, stelt Herdink.
“Als belangenorganisatie denken we aan de belangen van onze leden. Daar brengen we ook advies voor uit en in onze visie brengt het fijnmazig gemiddelde adviseurs in de gevarenzone. De exacte provisie, zoals de overheid het wil, doet dat niet.”
Tegelijkertijd benadrukt Herdink wel dat het voor adviseurs belangrijk is om ervoor te zorgen dat de exacte provisie die ze vermelden niet afleidt van het advies en dat ze daarom die provisie meenemen als onderdeel van de premie en de overige kosten.
