Het landgoed dat Triodos haar thuishaven mag noemen, ligt dan wel pal naast treinstation Driebergen-Zeist, maar eenmaal voorbij de slagboom lijkt de wereld van haastig in- en uitstappen, massaal fietsen stallen en vlug de bus halen mijlenver weg. Het is stil op De Reehorst. Een ouder echtpaar laat er hun hondje uit, een hardloper volgt het wandelpad en steekt de brug over, richting het karakteristieke witkleurige congrescentrum Antropia aan de overkant.

Organische houtbouw

Binnenin de organisch gevormde thuishaven van Triodos is het nog volop lunchtijd. Gevuld met groenten uit de moestuin van zorgboerderij De Wederkerigheid die zich op het zelfde landgoed bevindt. Gekweekt met compost uit afval van… De lunch, inderdaad. Cirkeltje kogeltje rond dus.

Neem je de moeite eens omhoog te kijken, dan lijkt het alsof je naar de onderkant van de hoed van een paddenstoel staart. Vrijwel volledig uit – vanzelfsprekend, gecertificeerd - hout vervaardigd. “En iedere bout staat gedocumenteerd”, schetst woordvoerder Koen Jonker het modulaire karakter van het pand. “Zouden we hier ooit weggaan, dan kunnen we precies aanwijzen waar wat zit en kan iedere schroef weer een nieuwe bestemming krijgen.”

Bankbestuurder en gemeenteraadslid

Dat herbruikbare gebouw mag Kitty de Heiden sinds een jaar haar professionele thuis noemen. En dat na ruim 22 jaar in verschillende advies- en managementfuncties binnen ABN Amro en rechtsvoorganger Fortis. Alsof ze als gemeenteraadslid van Zoeterwoude nog niet voldoende maatschappelijk geëngageerd was, stond ze begin 2023 – zonder dat ze daar nou zelf echt bij stilstond – op een kruispunt.

De Heiden: “Ik wilde iets terugdoen voor de maatschappij. Ik zag in de lokale politiek hoe men langs elkaar heen werkt. Waar de ene partij windmolens wil neerzetten, wil de ander weer huizen bouwen. Erg frustrerend.” En toen stond Triodos op de stoep, met de vraag of ze directeur Personal & Private Banking wilde worden. En zo geschiedde.

‘Tijd om te oogsten’

Van de buitenkant kon ze amper bevroeden hoe bevlogen iedereen is die bij deze bank werkt, vertelt ze. Triodos identificeert zich dan ook niet echt als een bank. “We zijn een beweging met een banklicenties”, stelt De Heiden.

En dat kan ze na een jaar beamen. “Triodos is anders dan de grootbanken. We zijn voorlopers, aanjagers, hopen dat anderen ons een beetje na gaan doen. Zodat we vervolgens weer andere zaken aan kunnen gaan jagen.” De biobased hypotheek, waarin Triodos naar eigen zeggen de eerste was, is daar volgens haar een goed voorbeeld van.

Een resultaat van jarenlang pionieren door haar voorganger Jeroen Pels. De Heiden: “Jeroen heeft vooral ontzettend veel gezaaid, nu is het zaak dat we ook echt gaan oogsten.”

Van land tot pand

En dat oogsten doet Triodos niet in haar duurzame houten toren, daarvoor gaat het in gesprek, bijvoorbeeld met bouwers. “Om samen met hen te kijken hoe we iets onder de noemer ‘duurzame nieuwbouw’ kunnen scharen. Zo proberen we in de hele keten, van land tot pand, bij te dragen en impact te maken.”

Na biobased bouwen en het financieren van waterwoningen is Triodos nu vooral bezig met sociale woonvormen. De Heiden: “Dan parafraseer ik vooral Onno Dwars van Ballast Nedam op het Hypotheken Event: ‘We hebben niet alleen maar meer woningen nodig, maar ook meer liefde’. Er wonen nu zoveel mensen alleen die ook samen zouden willen en kunnen wonen. Dit lost de woningmarktproblemen niet op, maar het zou wel helpen.”

De Heiden schetst een concreet voorbeeld. “Als je met twee gezinnen, dus vier werkenden, een woonboerderij wilt opkopen, loop je al snel tegen beperkingen op. Wij nemen ‘gewoon’ alle vier de inkomens mee. Daarin proberen we nu te pionieren.”

Verantwoordelijkheid verduurzaming

Wellicht dat dit op een later moment marktbreed wordt opgepakt, zoals je het geven van rentekortingen wanneer je verduurzaamt nu veel vaker ziet. Of dat het in de TRHK terugkomt, zoals de regel dat je nu met een hoger energielabel meer kunt lenen.

De Heiden: “Allemaal zaken die wij al lang doen. Maar we zijn er nog lang niet. En we zijn niet doof voor kritische geluiden, zoals de Nibud-constatering dat één op de tien huishoudens die verduurzaming niet kan betalen.” Huishoudens die, als ze al een woning kunnen kopen, veel vaker uitkomen op huizen met slechtere labels.

Terwijl de gemiddelde overwaarde al gauw meer dan twee ton is. “Daar moet je iets mee. Je kunt je bijvoorbeeld afvragen of je je woning nog wel zou mogen verkopen met een slecht label. Dan leg je de verduurzamingsopgave wat meer bij de verkoper neer”, schetst De Heiden een gedachtegang van haar.

Kritisch op intermediairs

Zoals ze ook van mening is dat de lijst met verduurzamingsmaatregelen in de TRHK misschien wel wat uitgebreider kan, met bijvoorbeeld een groen dak of een thuisbatterij, maar dat dit je als adviseur er niet van moet weerhouden om het verduurzamingsgesprek met je klant te voeren. “Daarom zijn wij ook kritisch op onze intermediairs. Ze moeten eigenlijk net zo groen en duurzaam zijn als wij maar goed, wij zijn daar ook wel heel erg ver in. Maar de hypotheekadviseur moet wel echt bij ons passen.”

In lijn met uitspraken van De Groene Hypotheekadviseurs, dat alleen Triodos en ASN echt door hun keuring komen, gaat ook Triodos niet zomaar met iedereen in zee. “Bij de beoordeling van het intermediair kijkt men vooral naar hoeveel productie ze aanleveren. Bij ons ligt het zwaartepunt meer op wélke hypotheken ze aanvragen. En of het thema verduurzaming wordt besproken. Doen ze dat niet? Dan bellen we even. We kunnen dus wel vierhonderd adviseurs aansluiten, maar we willen ze ook persoonlijk kennen. Daar staan we voor.”

Maar goed, Triodos doet ook zelf aan hypotheekadvies. Wat vindt De Heiden van de oproep van Menno Luiten, dat banken moeten stoppen met hypotheekadvies? Dat lees je in deel twee, dat binnenkort verschijnt!