In dit rapport wordt voor het eerst inzichtelijk gemaakt op welke locaties in Nederland klimaatrisico’s zich opstapelen en de financiële kwetsbaarheid van bewoners hoog is. Uit het onderzoek blijkt dat in 90 kwetsbare wijken twee of meer risico’s zich opstapelen. Voor deze analyse zijn data van de Basisadministratie, het CBS, de Klimaateffectatlas en het Landelijk Informatiesysteem Water en Overstromingen gecombineerd en het is voor het eerst dat dit gebeurd.
Klimaatrisico onvoldoende kunnen dragen
Wijken die in de analyse als klimaatkwetsbaar zijn aangemerkt, zijn gebieden waar de kans groot is dat bewoners klimaatrisico’s onvoldoende kunnen dragen. In zo’n wijk heeft meer dan 10 procent van de woningen een middel- of groot fysiek klimaatrisico (overstroming, fundering of verduurzaming), een gemiddelde WOZ-waarde lager dan 350.000 euro en is het gemiddeld huishoudinkomen lager dan 35.000 euro. Bram Vendel, Econoom Woningmarkt: "Zulke wijken bevinden zich veelal in steden en in het noorden en westen van Nederland. Hier zijn veel landelijke gebieden op veen- of kleigronden die bij langdurige droogte gemakkelijk uitdrogen. In het geval van overstromingen liggen de meest kwetsbare wijken langs de Maas. Daar liggen de WOZ-waarde en het gemiddeld inkomen lager dan in de rest van Nederland en is het percentage inwoners dat een eigen huis bezit relatief hoog."
Download hier het hele rapport.
Herstelfonds klimaatschade nodig
De gevolgen van klimaatverandering kunnen de waarde van panden op specifieke locaties geleidelijk doen afnemen. Vendel: “Het geaggregeerde beeld van Nederland laat zien dat de problemen lang niet overal spelen, maar dat er wijken zijn waar de risico’s stapelen. Hier is maatwerk vereist - zoals een herstelfonds voor klimaatschade waarin ook de verduurzaming kan worden aangepakt. Onze studie maakt voor het eerst inzichtelijk waar de meest klimaatkwetsbare wijken in Nederland liggen. Maar voor heel Nederland geldt de fysieke klimaatrisico’s – in tegenstelling tot verduurzaming - nauwelijks een rol spelen bij de aankoop van een woning. Dit vertraagt het aanpassingsproces en het herstelvermogen om de schade te beperken. Het is daarom cruciaal om het bewustzijn van klimaatrisico's bij alle partijen te vergroten. Bijvoorbeeld door de draagkracht voor schadeherstel van kopers onderdeel te maken van het hypotheekgesprek."
Verdelingsvraagstuk tussen koper en verkoper
Het inprijzen van klimaatrisico’s is volgens Vendel uiteindelijk een verdelingsvraagstuk tussen zittende eigenaren en toekomstige eigenaren. "Omdat toekomstige eigenaren steeds meer risico’s tegemoet zien, is het zo spoedig mogelijk inprijzen van de huidige risico’s wenselijk. Dit kan door informatie over deze risico’s een verplicht onderdeel te maken van de onderhandeling tussen koper en verkoper. Door de prijskorting kunnen toekomstige kopers het herstel financieren maar ook haalt het onnodige onrust uit de markt over locaties waar geen risico’s spelen."