Als senior manager klimaatverandering bij Achmea én actuaris is Gijs Kloek gewend om verzekeringsrisico’s in te schatten en passende premies vast te stellen. Logisch wellicht dat hij ook voorzitter is van de werkgroep Klimaatadaptatie en lid van een werkgroep overstromingsverzekeringen vanuit het Verbond van Verzekeraars. Verschillende terreinen waarin hij een verbindende factor vormt bij de gesprekken met diverse ministeries over overstromingsrisico’s en de verzekerbaarheid daarvan.
Het wachten is op een visie van het rijk
Wat klimaatadaptatie betreft komt heel wat af op de financiële sector. Het heeft gevolgen voor de risico’s die deze loopt; de werkgroep brengt deze in kaart. Daarnaast kijken de leden welke bijdrage verzekeraars en andere partijen zelf kunnen leveren aan klimaatadaptatie. Bijvoorbeeld door via productvoorwaarden te stimuleren dat verzekerden betere keuzes maken, of met financiering stimuleren dat ze klimaatadaptieve maatregelen nemen. Via de werkgroepen en ook het Verbond van Verzekeraars leveren de partijen gezamenlijk standpunten en adviezen aan de betreffende ministeries. Het wachten is nu op een standpunt vanuit het rijk. Kloek: “We zijn benieuwd wat het wordt en dan gaan de gesprekken weer verder. Ze verlopen in goede sfeer.”
We willen dat het overstromingsrisico te dragen blijft”
Klimaatadaptatie essentieel voor verzekerbaarheid
Voorbeelden zijn er inmiddels genoeg van nieuwbouwwijken in laaggelegen gebieden zoals polders, al dan niet in de planningsfase of deels al gerealiseerd. Gemeenten staan voor een bouwopgave door de wens van het rijk om het woningtekort op te lossen. Kloek en de overlegorganen zijn bij de afzonderlijke projecten niet betrokken. In het algemeen merkt Kloek hierover op dat de al gerealiseerde nieuwbouwprojecten zijn gefinancierd door verschillende banken en verzekerd zijn via een breed spectrum aan maatschappijen. De financiële instellingen kijken naar de veiligheid van dijken. Kloek: “Op dit moment is bij de huidige productvoorwaarden het overstromingsrisico en het risico van wateroverlast goed te dragen door de financiële instellingen in Nederland. Maar we willen vooral dat dit zo blijft. Daarom is belangrijk dat klimaatadaptatie meer aandacht krijgt.”
Het is belangrijk dat de overheid regels stelt voor de opvang van wateroverlast in nieuwe woonwijken”
Woonwijken aanpassen met overstroomlokaties
Het gevaar komt de komende decennia heeft niet zozeer te maken met de stijgende zeespiegel of grote rivieren, maar meer met extreme regenbuien waardoor de kans op wateroverlast of lokale overstromingen toeneemt. Een risico dat verzekeraars nu nog goed kunnen dragen. Maar volgens Kloek is ruimte voor waterberging belangrijk en moet die worden uitgebreid, ook om wateroverlast op andere plekken te voorkomen. “We moeten er goed over nadenken hoe dit in de toekomst ook zo blijft bij de inrichting van wijken. Het is belangrijk dat de overheid hier regels voor stelt.”
Verzekeraars streven naar meer dekking, niet minder
Het standpunt van de verzekeraars is – via de werkgroepen – dat ze deze risico’s willen blijven verzekeren zoals ze al doen. Ze verwachten dat ook voor de toekomst. Aanpassingen van voorwaarden in de komende jaren op dit gebied, zitten er nog niet aan te komen. Sterker nog: verzekeraars hebben de afgelopen jaren de verzekeringen uitgebreid met een dekking voor het falen van niet-primaire waterkeringen: dijken van kleine rivieren, kanalen of boezems. De werkgroep steunt het Verbond in de gesprekken met de overheid over de dekking van risico’s bij de primaire waterkering. “We kijken dus meer wat we wel kunnen verzekeren dan dat we bezig zijn met wat we niet meer kunnen verzekeren. Dat vinden we belangrijk vanuit onze maatschappelijke rol.”
De dijken verhogen of meebewegen door andere aanpassingen? De meningen zijn verdeeld hierover.”
In de visie van Kloek is de zeespiegelstijging op lange termijn, tot aan het einde van deze eeuw, sturend voor hoe we in de toekomst kunnen wonen en dat verzekeren. “We moeten goed nadenken hoe we dat oplossen. De discussie hierover is volop gaande. De dijken verhogen of meebewegen door andere aanpassingen? De meningen zijn verdeeld hierover.”
Wensenlijstje van onderhandelingspartijen
Om in toekomst klimaatbestendig te wonen en dit te verzekeren, hebben Kloek en de werkgroep een wensenlijstje. Meer duidelijkheid over klimaatrisico’s allereerst. Bewustwording over funderingsrisico’s, hittestress en andere klimaataspecten, zodat verzekerden betere keuzes maken wanneer ze een woning kopen. Duidelijkheid ook, over wat wel en niet verzekerd is. “Vaak weten mensen niet wat wel en niet gedekt is. Transparantie vinden we belangrijk.” Zo is doorgaans onbekend dat overstromingsrisico’s van primaire waterkeringen niet gedekt zijn. “Daarom zijn we ook in gesprek met de ministeries om te kijken of daar een betere oplossing voor kan komen.”
