De algemeen directeur van de brancheorganisatie voor financieel dienstverleners was een van de sprekers op het Flitscongres dat de pensioenverzekeraar vandaag in Amsterdam hield in samenwerking met TKP en het Expertisecentrum Pensioenrecht van de Vrije Universiteit. Het jaarlijkse congres stond in het teken van de keuzes die werknemers moeten maken in het nieuwe pensioenstelsel. En toch ook wel de stress die zij daarvan lijken te ondervinden.
Keuzes maken is lastig
Pauline Derkman, managing director Workplace Solutions bij Aegon, trok in haar openingswoord de parallel met de supermarkt waar het kiezen van bijvoorbeeld rijst voor de gemiddelde consument soms al niet eenvoudig is. “Kies ik voor pandan-, basmati- of toch voor zilvervliesrijst? Keuzes maken op het gebied van financiële zaken vinden mensen helemaal lastig."
Nieuwe wet per juli van kracht
Zo goed als zeker wordt de nieuwe pensioenwet per 1 juli van kracht. Dat is ook het moment dat pensioenuitvoerders bij wet verplicht zijn een keuzeomgeving klaar te hebben staan die werknemers adequaat moet begeleiden om een passende keuze te maken binnen de pensioenovereenkomst. Werknemers ervaren het maken van keuzes als stressvol en al helemaal als het om beleggen voor het pensioen gaat.
Onderzoek onder werknemers
Althans: dat komt naar voren uit het onderzoek dat Motivaction in opdracht van Aegon hield onder vijfhonderd werknemers die via hun werkgever pensioen opbouwen in de tweede pijler. De resultaten hiervan zijn eerder vandaag bekendgemaakt. De nieuwe pensioenwet biedt hun verschillende keuzes wanneer ze tijdens het werkzame leven pensioen opbouwen én op het moment dat ze pensionado worden. Het gros blijkt onzeker over pensioenzaken. Zij vrezen vooral niet de juiste keuze te maken en zijn bang voor de beleggingsrisico’s.
Pensioen APK staat op wensenlijst
Op het wensenlijstje van twee op de vijf werknemers staat een periodiek gesprek met een deskundige die ingaat op hun financiële situatie, ofwel een Pensioen APK. Wiertsema onderstreepte het belang van een adviseur bij de diverse keuzes die gemaakt moeten worden. “Al mag dat ook een consulent van een vakbond zijn. Het hoeft niet om een adviseur te gaan in de zin van de Wft”, gaf hij aan. De eerste man van de brancheorganisatie onderstreept doorgaans het belang van advies door een erkend adviseur. Maar in dit geval vindt hij informeren een goede optie; zo is het overigens ook vastgelegd in het wetsvoorstel dat in december door de Tweede Kamer is aangenomen en naar verwachting nog door de huidige Eerste Kamer wordt aangenomen.
Minder steun wet in nieuwe Eerste Kamer
Dat de Wet toekomst pensioenen het gaat halen in de senaat, is vrijwel zeker. De verkiezingsuitslag van eerder deze week kan daar weinig meer aan veranderen, omdat de huidige Eerste Kamer er vermoedelijk nog een klap op geeft. En ook als de beslissing over de wet op het bordje van de nieuwe Eerste Kamer terechtkomt, is daar eveneens sprake van een meerderheid. Al is het kamp tegenstanders van de pensioenwet wat groter geworden, schetste bijzonder hoogleraar fiscaal pensioenrecht Herman Kappelle de verhoudingen in de toekomstige Eerste Kamer. Tot woensdag zouden 48 van de senaatsleden vóór de wet stemmen, nu nog 42 van de 75.
Zet pensioendeelnemer centraal
Wiertsema onderstreepte het belang van keuzebegeleiding. Maar wel met de juiste randvoorwaarden, waarbij de pensioendeelnemer centraal staat en niet het product, de kiesomgeving of de uitvoerder. Hij meent dat de focus op de deelnemer en diens belangen moet komen te liggen. In zijn optiek moet niet alleen met de huidige pensioenregeling rekening worden gehouden, maar ook met andere wanneer dat van toepassing is op de individuele deelnemer. Het is volgens hem eveneens zaak dat de totale financiële situatie in ogenschouw wordt genomen; dat dus ook wordt gekeken naar belastingen, toeslagen en de derde pijler. “Daar hoef je nu geen rekening mee te houden, terwijl het behoorlijke consequenties kan hebben.”
Houd rekening met digitale vaardigheden
Ook vindt hij dat veel meer rekening gehouden moet worden met de digitale vaardigheden van deelnemers. “Wij kunnen het ons misschien niet voorstellen, maar een kwart van de Nederlanders kan nog niet eens met z’n bank-app omgaan. Er is maatwerk nodig.” Deelnemers moeten volgens hem kunnen kiezen voor één begeleider die hen kan helpen om de juiste keuzes te maken. “Een begeleider die er voor zijn belangen is.”
Om het beeldend te maken toont hij een foto van confetti met daarop verschillende (financiële) situaties en geldstromen: AOW, erfenis, tweedepijleruitkeringen, onbenutte overwaarde, kredieten, rendement missen, onvervulde wensen, weinig overzicht, derdepijleruitkeringen, beleggingsrekeningen en dubbele kosten. “Dit gebeurt er als een deelnemer niet goed begeleid wordt: confettipensioen. Het opruimen is een drama.”
