De ECB maakte afgelopen maand de resultaten bekend van de eerste klimaatstresstest onder 104 Europese banken. Die wees uit dat de klimaatverandering de banken zeker € 70 miljard kan gaan kosten, maar belangrijker nog: dat banken zelf eigenlijk niet zo'n goed zicht hebben op de financiële risico's die de klimaatverandering voor hen met zich meebrengt. "Banken moeten meer investeren in het verzamelen van klimaatgerelateerde data, met name met het oog op mogelijke nieuwe regelgeving over het inzicht geven in klimaatrisico's. De
ECB verwacht van banken dat zij aanzienlijke vooruitgang boeken op het gebied van het ontwikkelen van data-infrastructuren die een goede beoordeling mogelijk maken", schreef de centrale bank in het rapport.
Een manier om de risico's te dempen is het rekenen van een klimaatopslag op leningen. Een op de vijf banken houdt nu bij het verstrekken van leningen op de een of andere manier rekening met het klimaatrisico.
Regenval groter risico dan dijkdoorbraak
ABN Amro kan een van de volgende banken worden die bij de klant een klimaatopslag gaat rekenen, liet hoofdeconoom Sandra Phlippen doorschemeren in het tv-programma Zomergasten. Daar kwam het klimaat volop ter sprake. "We leven in een badkuip. Grote delen van Nederland staan zes meter onder de zeespiegel. Het begint met vertrouwen in onze waterinstituties die ons droog houden. Als de zeedijken breken, staat de Randstad vier meter onder water." Phlippen weet dat omdat ook ABN Amro klimaatstress-scenario's moest doorrekenen van de ECB en vervolgens moest testen of de bank die overleeft. De overstromingsrisico's komen daarbij meer van regenval dan van dijkdoorbraken, gaf Phlippen aan.
"We leven in een badkuip. Grote delen van Nederland staan zes meter onder de zeespiegel. Het begint met vertrouwen in onze waterinstituties die ons droog houden. Als de zeedijken breken, staat de Randstad vier meter onder water."
Fysieke risico's en transitierisico's
Presentatrice Jeanine Abbring vroeg wanneer de hypotheekrente in het oosten van het land lager zou worden dan in het westen. De hoogte ten opzichte van het NAP is daarvoor niet doorslaggevend, aldus Phlippen. "Dat is alleen van belang bij een dijkdoorbraak. Waar we naartoe gaan, is dat een bank gaat doorberekenen hoe het klimaatrisico zich gaat vertalen in toegenomen faillissementskansen van huishouden en bedrijven. Het gaat om fysieke risico's en transitierisico's. Wie weinig mogelijkheden heeft om CO2-uitstoot te reduceren, krijgt straks een hoger faillissementsrisico. Dat risico is gekoppeld aan de voorzieningen die een bank moet nemen."
Risico beprijzen zoals de overheid moet doen
Wordt het dan duurder om in Gouda bijvoorbeeld een huis te kopen omdat de overstromingsrisico's hoger zijn? Ja: "Wij gaan volgend jaar onze eigen klimaatstresstest doorrekenen. Dan krijg je die voorzieningenopslag en dat betekent dat locaties, bedrijven en huishoudens met meer klimaatrisico of transitierisico een duurder krediet krijgen. Dat zou al in 2023 kunnen zijn." En dat kan dan voor een omslag gaan zorgen, denkt Phlippen. "Het is het beprijzen van klimaatrisico zoals de overheid dat zou moeten doen."
