De AFM maakt een brief aan de sector haar verwachtingen duidelijk ten aanzien van het acceptatiebeleid. Zo verwacht de autoriteit dat aanbieders van hypotheken duidelijke criteria hanteren en die ook toepassen ter voorkoming van overkreditering. Uit het onderzoek blijkt namelijk dat het bij sommige onderdelen in het acceptatiebeleid inhoudelijke duiding ontbreekt.

Vage formuleringen

Formuleringen als ‘moet structureel betaalbaar zijn’ of ‘moet bestendig zijn’, baren de AFM zorgen. “Voor een acceptant is het moeilijk te beoordelen wat ‘betaalbaarheid’ of ‘bestendigheid’ precies betekent. Dit verhoogt het risico op overkreditering”, aldus de toezichthouder. De abstracte formuleringen komen volgens de toezichthouder het meest voor te komen bij (inkomens)criteria voor maatwerkhypotheken en overbruggingskrediet.

Wanneer wel en niet afwijken

Ook blijkt het niet duidelijk te zijn wanneer een acceptant mag afwijken van het eigen acceptatiebeleid en wanneer juist niet. “Als afwijken van het acceptatiebeleid mag, de overrulesituatie, dan moet de acceptant enige duiding meekrijgen onder welke voorwaarden, eventueel aangevuld tot welk maximum.” Mag afwijken niet dan vindt de AFM dat dit expliciet in het beleid moet worden aangegeven.  

Verklaringen van consumenten

Het onderzoek toont eveneens risico’s op overkreditering als de acceptant de consument teveel op zijn verklaringen vertrouwt dat de hypotheek betaalbaar is. Een dergelijke verklaring zou volgens de AFM als aanvullende informatie moeten dienen, maar kan niet bepalend zijn in de kredietacceptatie.

'Marge is nodig'

De krapte op de woningmarkt zorgt dat consumenten eerder de grenzen van de leennormen opzoeken. De AFM verwacht van adviseurs en aanbieders dat zij bij overbruggingskredieten niet tot 100 procent van de waarde van de te verkopen woning financieren als die woning nog niet verkocht is. “Er is namelijk een marge nodig om een mogelijke dalende huizenprijs en langere verkooptijd op te vangen.”