Op 30 juni 2022 vindt het commissiedebat Financiële markten - consumenten en dienstverlening plaats. Aan dit debat worden de vergaderpunten van het geannuleerde debat van 12 mei 2022 toegevoegd. Daaronder ook het debat over provisietransparantie voor particuliere schadeverzekeringen. CFD-voorzitter Edwin Herdink: "De huidige wettelijke regeling is gebaseerd op passieve transparantie. Inzet van de minister is om de provisie in de precontractuele fase, in nominale bedragen actief transparant te maken."

Tot verrassing van de adviesbranche

Herdink vervolgt: "De discussie over actieve provisietransparantie schadeverzekeringen is ontstaan tijdens de ‘evaluatie provisieverbod complexe financiële producten’. Tot verrassing van de adviesbranche, voegde de toenmalige minister van Financiën dit punt toe aan de agenda, op basis van eenzijdig AFM-onderzoek. Inmiddels is deze toevoeging echter uitgegroeid tot een hoofdthema. Het is een gecreëerd probleem door de AFM, het Verbond van Verzekeraars, waarin online verzekeraars een zeer belangrijke stem hebben, en de Consumentenbond, die notabene zelf ook actief is in online verzekeringen."  

Bij aanvang meewerkend opgesteld

Ondanks dit theoretische probleem heeft de adviesbranche volgens de CFD zich bij aanvang meewerkend opgesteld. Herdink: "Onder leiding van ambtenaren van het ministerie van Financiën is de adviesbranche in gesprek gegaan, hoe we voor dit theoretische probleem een praktische oplossing zouden kunnen vinden. Uit dit overleg heeft de toenmalige minister een breed gedragen voorstel aan de markt voorgelegd, waarin de klant geïnformeerd wordt over de gemiddeld ontvangen provisie per product, in procenten."

Tot twee cijfers achter de komma

"Tot verbazing van de hele adviesbranche wijzigde de minister het breed gedragen voorstel, na onderling overleg met de AFM en de Consumentenbond", zegt Herdink. "De minister wenste nu in de precontractuele fase nominale transparantie, tot in twee cijfers achter de komma."

Geen aanleiding om regeling te wijzigen

Voor schadeverzekeringen geldt nu een passieve vorm van provisietransparantie: de adviseur moet, wanneer de klant hier om vraagt, aangeven hoeveel provisie hij van de verzekeraar ontvangt. Herdink: "In de dienstenwijzers van financieel adviseurs staat dit recht duidelijk vermeld. Door het goed functioneren van de schadeverzekeringsmarkt is er geen aanleiding om de huidige wettelijke regeling te wijzigen."  

Online verzekeraars buiten beschouwing

In het tussentijds aangepaste voorstel wil de minister, tot twee cijfers achter de komma, nominale beloningstransparantie van de adviseur. Herdink: "Daarentegen blijven de vele opslagen op de netto kostprijs voor online verzekeraars buiten beschouwing. Zij dienen slechts hun dienstverlening transparant te maken. Dit leidt tot een ongelijk speelveld in de distributie van schadeverzekeringen."

Goed integraal advies

De klant die zijn verzekeringen niet zelf kan of wil regelen heeft behoefte aan advies en ondersteuning bij het afsluiten en onderhouden van zijn verzekeringen, stelt de CFD. Herdink: "De meeste consumenten ontbreekt het aan voldoende verzekeringskennis om verzekeringen af te sluiten en te beheren. Een verzekeringsadviseur is voor hen de deskundige die in staat is om een goed integraal advies te geven en naar de toekomst toe te beheren." 

Foutieve verzekeringsdekking

Bij online verzekeren blijft het advies volgens CFD altijd achterwege. "Financiële schade door foutieve verzekeringsdekking of catastrofale hiaten in de dekking is dan niet uitgesloten. In het huidige beloningssysteem is het verzekeringsadvies en de eindprijs leidend. Wanneer, zoals de minister wenst, de focus na het gegeven advies gericht wordt op de beloning van de adviseur, dan verschuift de aandacht van het gegeven advies op dat moment naar de beloning van de adviseur. Hierdoor ontstaat de reële situatie dat de klant afziet van diens verzekeringen en het eerder gegeven advies 'gratis' meeneemt naar online verzekeraars."

Markten compleet ingestort

"Bij complexe financiële producten hebben we een soortgelijke ontwikkeling gezien", zegt Herdink. "De focus op de prijs voor advies heeft de markten voor overlijdensrisicoverzekeringen, uitvaartverzekeringen, arbeidsongeschiktheidsverzekeringen, pensioenplanning en vermogensplanning compleet doen instorten. De politiek wenst dit niet te onderkennen en de gevolgen zijn dramatisch; steeds meer financiële problemen na overlijden of arbeidsongeschiktheid en/of een te laag pensioen."

Slechter verzekeren

Bij het doorvoeren van actieve transparantie dreigen consumenten zich slechter te gaan verzekeren en daardoor meer financieel risico te lopen, stelt Herdink in de slotsom. "De ervaringen in de adviesmarkt voor complexe financiële producten, hebben de afgelopen jaren duidelijk gemaakt dat de focus op de prijs van advies, heeft geleid tot marktverstoring en afname van advies. Nu dreigt zich voor de schadeverzekeringsmarkt hetzelfde scenario te gaan voltrekken."

CFD zegt dan ook "geen gegronde rechtvaardigingsgrond" te zien om de huidige regeling te wijzigen.