Volgens Fortrum is waterstress een duurzaamheidsvraagstuk dat in de Nederlandse hypotheekmarkt over het hoofd wordt gezien. Daarom roept het bedrijf de overheid op om de financiering van waterbesparende maatregelen op te nemen in de Tijdelijke Regeling Hypothecair Krediet als aanvulling op de bestaande energiebesparende maatregelen, waarmee leningen tot 106% van de marktwaarde van de woning mogelijk zijn. Maar ook breder zou het fenomeen waterstress moeten worden behandeld: "Hypotheekverstrekkers en adviseurs zouden verbeteringen van de waterefficiëntie op kunnen nemen in hun hypotheekadvies, klantproposities en acceptatiecriteria."
Waterschaarste een probleem in waterland Nederland? Volgens Fortrum wel: "Modellering van het KNMI suggereert dat het klimaat van Nederland de komende eeuw meer zal gaan lijken op dat van Zuid-Europa, met mildere, natte winters en drogere zomers en belangrijker nog, frequentere en langdurigere droogte. Dit heeft duidelijke gevolgen voor de zoetwatervoorziening."
Consument ziet noodzaak
De overheid heeft al plannen gemaakt om waterschaarste aan te pakken en ook consumenten staan achter inspanningen om duurzamer om te gaan met water: 65% ziet de noodzaak om water te besparen, verwijst het bureau naar onderzoek van water-adviesorgaan KNW. Het huishoudelijk verbruik is goed voor meer dan 60% van al het zoete water dat in Nederland wordt gebruikt. Bovendien draagt het bij aan de krimp van de grondwaterstand door aanhoudend hoge onttrekkingen in het kader van verminderde neerslag. "Er zijn inmiddels nieuwe technologieën om het waterverbruik van huishoudens te verminderen, zoals het opvangen en recyclen van regenwater, groene daken en slimme watermeters."
Uitdagingen bij het besparen van water zijn het ontbreken van specifieke bouwnormen en de prijs van water, die de externe kosten van de watervoorziening niet volledig dekt. Dat maakt het minder aantrekkelijk om te investeren in waterbesparende apparaten, aldus Fortrum.
Waardedaling
Volgens het bureau, ook in bezit van een AFM-vergunning voor bemiddeling in hypotheken, moet de hypotheekbranche ook rekening houden met een waterstress-effect: "Huizen die 'waterintensief' zijn zullen waarschijnlijk in waarde dalen in vergelijking met huizen die dat niet zijn. Dit heeft verwachte gevolgen voor toekomstige onderpandwaarden. Vanuit een ander perspectief: naar schatting zijn er in Nederland 750.000-1.000.000 panden op een fundering van houten palen of op staal: deze zijn gevoelig voor bodemdaling en lage grondwaterstanden en daarmee voor droogte. De verwachting is dat de schade tot 2050 door paalrot en verschilzetting van panden gefundeerd op staal bij een onveranderd klimaat tussen € 5 miljard en € 39 miljard ligt. Door toename van droogte bij klimaatverandering kan dit met € 3 miljard tot € 15 miljard toenemen."
Wetgeving staat in de weg
Geldverstrekkers die portefeuilles securitiseren, zullen ook rekening moeten houden met de duurzaamheidsdoelstellingen van de VN, aldus Fortrum. "De belangrijkste manier waarop de financiële sector de woningbouwsector kan ondersteunen, is door de financiering van verbeteringen op het gebied van waterefficiëntie. Maar wetgeving staat in de weg, aangezien hypotheken in Nederland streng gereguleerd zijn en hypotheekverstrekkers beperkte vrijheid hebben om af te wijken van de Tijdelijke Regeling Hypotheeklening (TRHK). Het is al mogelijk om tot 6% over de marktwaarde van het onroerend goed te lenen om onder bepaalde omstandigheden energieverbeteringen te financieren. Maar dit geldt niet voor waterbesparende maatregelen."
