De toezichthouder doet ernstig afbreuk aan de noodzakelijke keuzebegeleiding die de nieuwe Wet toekomst pensioenen voorschrijft, vindt het verbond. "Het ontbreekt pensioendeelnemers hierdoor straks aan adequaat advies om goede keuzes te kunnen maken. Wij vragen om meer consumentenbescherming."

Geen advies bij bestaand product

In de Wft is omschreven dat sprake is van advies wanneer iemand een aanbeveling doet aan een specifieke klant, voor een specifiek product in een specifieke (lees: persoonlijke) situatie. Maar: "Uit de recente AFM-interpretatie komt naar voren dat alleen sprake is van advies bij het afsluiten van een nieuw financieel product." Bij een bestaand product is er louter sprake van informeren. "Organisaties en personen die zich bezighouden met adviezen over bestaande producten hoeven dus niet te beschikken over een Wft-vergunning, hoeven niet deskundig te zijn en vallen niet onder het toezicht van de AFM", concludeert het VFBO.

Begeleiding alleen door gecertificeerde adviseurs

Het begeleiden van een pensioendeelnemer bij keuzes die moeten worden gemaakt door de invoering van de nieuwe pensioenwet valt dus ook onder de noemer informeren. En dat is te weinig, vindt de organisatie: "In de optiek van het VFBO is voor het maken van keuzes over je pensioenvoorziening financieel inzicht noodzakelijk. Alleen vanuit inzicht kan een deelnemer optimale pensioenkeuzes binnen de pensioenregeling maken. VFBO pleit ervoor dat pensioenuitvoerders de open norm van keuzebegeleiding laten invullen door goed opgeleide gecertificeerde adviseurs. De kwaliteit van deze financieel adviseurs biedt garanties voor een passend persoonlijk advies, dat bijdraagt aan de financiële gezondheid van pensioendeelnemers."

Zorgplicht

Pensioenuitvoerders krijgen onder de nieuwe wet een meer uitgebreide civiele zorgplicht. "De open norm keuzebegeleiding verplicht pensioenuitvoerders om zich maximaal in te spannen om deelnemers op een adequate wijze te begeleiden bij het maken van (voorlopige) keuzes. Zo zal een pensioenfonds informatie geven over de hoogte van het pensioen."

Dat levert keuzes op als al dan niet eerst een hoger pensioen te ontvangen en daarna een lager pensioen, en het al dan niet uitruilen van partnerpensioen voor een hoger ouderdomspensioen. "Keuzes die grote invloed hebben op het pensioeninkomen voor later van deelnemers en hun partners. Keuzes die alleen goed gemaakt kunnen worden als duidelijk is hoe een in hoogte variabel pensioen past bij de lasten en het vermogen van een pensioendeelnemer."

Informeren alleen onvoldoende

"Je kunt geen onderbouwde pensioenkeuzes maken als je niet de consequenties voor je totale financiële situatie in beeld hebt", zegt Conny Weber, voorzitter van de Commissie PA & Lobby van het VFBO. "In het nieuwe pensioenstelsel is het alleen verstrekken van informatie aan pensioendeelnemers onvoldoende. Er is zorgvuldig advies nodig. Pensioenuitvoerders moeten invulling geven aan hun zorgplicht door hiervoor vakbekwame mensen in te zetten."

Met de interpretatie van informeren door de AFM wordt de bescherming van consumenten via de Wft losgelaten, aldus Weber. "Daarmee zet de AFM pensioendeelnemers in de kou."