De stichting BKR heeft jaarcijfers bekendgemaakt over consumptief krediet. Daaruit blijkt dat het aantal leningen vorig jaar is gedaald. Eind 2020 hadden bijna 8,8 miljoen Nederlanders gezamenlijk ongeveer 10,6 miljoen consumptieve kredieten. Een jaar eerder waren er nog bijna 9,4 miljoen mensen met 11,5 miljoen kredieten. Met het aantal kredieten is ook het aantal mensen met betalingsproblemen afgenomen: van circa 700.000 naar 657.000. Maar: "Het aantal mensen dat na het oplossen van eerdere betalingsproblemen op zijn krediet opnieuw in de financiële problemen komt, nam in 2020 toe."
Een op vijf komt niet uit de betalingsproblemen
Bijna een op de vijf mensen (18,7%) die het betalingsprobleem op hun krediet hebben opgelost, komt binnen een half jaar opnieuw in de knel. Na een jaar is 19,3% weer in een achterstand verzeild geraakt. "Wie eerder een betalingsprobleem heeft gehad, heeft een grotere kans om opnieuw in de problemen te komen. Mensen die een betalingsachterstand hebben op een consumptief krediet hebben ook een grotere kans op een betalingsachterstand op hun eigenwoninghypotheek. Die kans is ongeveer 33%."
Een op drie hypotheekklanten heeft al kredietachterstand
Van den Bosch geeft aan dat eind vorig jaar ruim 39.000 Nederlanders een betalingsachterstand van minimaal drie maanden op hun eigenwoninghypotheek hadden. "Positief, want dat is minder dan een jaar ervoor. Een daling van ongeveer 10.000 mensen. Samen met kredietaanbieders kunnen we mogelijke betalingsachterstanden op eigenwoninghypotheken nog eerder signaleren. In een derde van de gevallen heeft een consument namelijk al een betalingsachterstand op een consumptief krediet, voordat een achterstand op de eigenwoninghypotheek wordt geregistreerd. Het koppelen van signalen over betalingsachterstanden kan helpen om mogelijke problemen eerder te zien en erger te voorkomen."
Positieve registratie
De BKR-voorzitter pleit dan ook voor een positieve registratie van hypotheken. "Dan was in ongeveer een derde van de gevallen al een betalingsachterstand bij een consumptief krediet gezien voordat een achterstand op de eigenwoninghypotheek werd gemeld. Nu worden alleen betalingsachterstanden op een eigenwoninghypotheek bij BKR geregistreerd." Een betalingsachterstand betekent een negatieve BKR-registratie. "Dankzij vroegsignalering zouden we kredietaanbieders kunnen helpen bij de invulling van hun zorgplicht: ze krijgen dan nog beter zicht op het leen- en aflosgedrag van de consument. Tegelijkertijd zullen kredietaanbieders sneller en makkelijker zaken willen doen met mensen met een positieve registratie van de eigenwoninghypotheek. Het is een bewijs van goed betalingsgedrag."
Meer mensen met restschuld
Uit de schuldenmonitor van het BKR blijkt verder onder meer dat het aantal jongeren dat met betalingsproblemen kampt, verder is toegenomen. Eind 2020 waren er 34.000 25-minners die in de problemen zaten, tegen 32.000 eind 2019. Veertigers vormen echter de leeftijdsgroep met de meeste betalingsproblemen. Hoewel de huizenprijzen de pan uit rijzen, blijkt verder dat het aantal mensen dat na verkoop van de eigen woning een restschuld heeft, in 2020 is gestegen. Eind 2019 waren dat er ruim 20.000, een jaar later stond de teller op ruim 21.000 'restschuldenaren'. Alleen bij huizenbezitters tussen de 24 en de 40 jaar is het aantal mensen met een potentiële restschuld gedaald. Deze groep moet in de meeste gevallen al vanaf het begin van de looptijd maandelijks aflossen.
Wat is een betalingsprobleem?
Het BKR geeft vijf situaties die kwalificeren als 'betalingsprobleem':
- Iemand loopt een bepaalde periode achter met betalen en de kredietaanbieder heeft die betalingsachterstand bij Stichting BKR gemeld;
- iemand heeft met een kredietaanbieder een aflossingsregeling afgesproken, nadat zich een situatie van achterstand voordeed;
- iemand moet de (rest)vordering in één keer betalen omdat de kredietaanbieder die heeft opgeëist;
- iemand kan de (rest)vordering niet helemaal terugbetalen en de kredietaanbieder boekt daardoor € 250 of meer af;
- iemand maakt gebruik van een schuldregeling (saneringskrediet of schuldbemiddeling).