KPMG wil dat actuarissen in actie komen om het inzicht bij consumenten te vergroten. Hoe moeten we ons dat voorstellen?
“In Nederland is er een situatie ontstaan waarbij Nederlanders nu en in de toekomst veel minder goed verzekerd zijn voor een aantal risico’s dan vroeger. Veel mensen hebben weinig kennis van levensverzekeringen en vinden het moeilijke materie. Daarnaast zijn er een aantal wetswijzigingen geweest die er onder meer voor hebben gezorgd dat veel mensen nu niet de juiste verzekering hebben.

Adviseurs, consumentenorganisaties en overheden spelen daar een belangrijke rol in en moeten goed snappen wat hier gebeurt. Maar veel van die organisaties hebben weinig actuariële deskundigheid om te snappen waar het precies over gaat. Mijn oproep is dat deze partijen zicht vaker laten informeren door een actuaris. Ook de actuaris die werkzaam is in een verzekeringsmaatschappij kan vaker zijn geluid laten horen.”

U noemt het provisieverbod als een van de oorzaken van onderverzekering. Heeft het verbod daarmee gefaald?
“Het provisieverbod was destijds een goede maatregel voor een aantal producten. Het geldt echter voor alle levensverzekeringen, terwijl een ORV niet zo’n ingewikkeld product is. Het is bijvoorbeeld niet moeilijker dan een autoverzekering en daarop is nog steeds wel provisie van toepassing. Als er geen provisieverbod op ORV’s was geweest dan was er voor adviseurs meer belang geweest om die actief aan te bieden.

Wat ook heeft meegespeeld bij onderverzekering is de fiscale aftrekbaarheid van de aflossingsvrije hypotheek en het instellen van een maximumbedrag dat je mag lenen. Die hebben er beide voor gezorgd dat het risico van de hypotheekverstrekker is afgenomen. Dat is goed, maar hierdoor vragen hypotheekvertrekkers niet meer om een ORV voor de volledige hypotheekschuld. Het stukje wat nu verzekerd wordt, is klein omdat er nu alleen maar gekeken wordt naar wat de hypotheekverstrekker verlangt. Terwijl er eigenlijk moet worden gekeken naar wat de verzekerde nodig heeft.”

KPMG pleit eigenlijk voor een revival van de beleggingsverzekering. Maar hoe krijg je die weer goed in de markt na de woekerpolisaffaire?
“Er was ooit een behoefte aan deze producten anders waren ze nooit verkocht. Er zijn wel een aantal verzekeringsmaatschappijen die beleggingsverzekeringen aanbieden, maar de bekendheid van die producten is bij adviseurs vrij gering en het aanbod is veel kleiner dan vroeger. Terwijl deze producten nu wel aan alle eisen voldoen. Ze zijn transparant, worden goed gecommuniceerd en de kosten zijn niet te hoog. Maar de markt is op dit moment heel klein geworden.

De oplossing hiervoor is dat verzekeraars in voldoende mate deze producten aanbieden en niet bang zijn voor negatieve publiciteit. Wat vroeger was, ligt in het verleden. Bied transparante producten aan met een duidelijke kostenstructuur en zorg voor goede communicatie en flexibiliteit, zodat mensen producten kunnen kiezen die aan hun behoeften voldoen. Tussenpersonen hebben de rol om goed te luisteren naar de klant, zijn behoeftes, doelen, horizon en risicobereidheid. Op basis daarvan kunnen zij de klant helpen om zo goed mogelijk een beleggingsverzekering af te sluiten.”

In grote lijnen is schaarste het probleem. Hebben we hier te maken met een algemene ontwikkeling?
“Wij zien dat het aantal levensverzekeringsmaatschappijen de afgelopen tien jaar in Nederland gigantisch is afgenomen. Er zij heel veel fusies en overnames geweest. Er zijn zoveel namen te noemen van verzekeraars die er nu niet meer zijn. Ook buitenlandse verzekeraars trekken zich terug uit de Nederlandse markt. Er worden vooral als gevolg van aangepaste wetgeving zoals banksparen minder verzekeringen afgesloten.

Dus is het minder interessant voor een levensverzekeraar om in de markt te blijven. Het aantal levensverzekeraars dat er voorheen was, is te veel voor deze slinkende markt, dus gingen zij weg. Dat is een heel slecht signaal, want de consument heeft nog wel behoefte aan die levensverzekeringsproducten. Maak producten die voldoen aan de behoefte van de consumenten en ga met de tussenpersoon in gesprek over hoe we consumenten daarin kunnen adviseren.”