In juni 2014 krijgt een orchideeënkweker in Berkel en Rodenrijs te maken met een uitbraak van de besmettelijke pseudomonas-bacterie. Het apparaat dat ontsmettingsmiddelen aan het water toevoegt, is beschadigd en is daardoor uitgevallen. De kweker merkt vier weken later pas dat de bacterie zich heeft verspreid. Een groot deel van de planten is getroffen. De schade wordt gemeld bij de adviseur en Achmea wordt in september op de hoogte gesteld. Een expert doet onderzoek en begin 2015 betaalt Achmea een voorschot van € 250.000. Een arbiter bepaalt de schade (de directe gewasschade) een jaar later op € 1.164.446. Dat bedrag is betaald.
Maar de kweker wil nog eens € 1.535.649, waaronder € 1.430.677 aan teeltplanschade (de gevolgschade), vergoed hebben omdat Achmea voorbij zou zijn gegaan aan het financiële belang van de onderneming. De rechter wijst die eis af. Niet is komen vast te staan dat de verzekeraar misbruik heeft gemaakt van zijn onderzoeksbevoegdheid. Verder is de schadeomvang bindend vastgesteld, waardoor de teeltplanschade niet vergoed hoeft te worden, oordeelt de rechtbank. In hoger beroep verhoogt de kweker de eis: ook de schade vanwege de beëindiging en verkoop in 2017 van zijn bedrijf moet worden vergoed. De vertraging van de uitkering van de schade heeft namelijk geleid tot ernstige liquiditeitsproblemen en een noodgedwongen beëindiging en verkoop.
Geen teeltplanschade vastgesteld
Het hof stelt allereerst vast dat Achmea geen teeltplanschade heeft vastgesteld. Een bindend adviseur heeft een zogeheten akte van disakkoord opgesteld omdat de experts geen overeenstemming konden bereiken. In die akte is een minderopbrengst van ruim € 1,1 miljoen opgenomen en dat is de directe gewasschade. "Verdere teeltplan- en andere schade heeft [de bindend adviseur] daarin niet besproken. Al eerder had Achmea [...] medegedeeld dat zij geen schade zal vergoeden die los staat van de 'huidige gewasschade'."
Niet de kweker was te laat, maar Achmea
Achmea had bij de rechter gehoor gekregen voor het verweer dat de adviseur de schade laat had gemeld en daardoor in haar belangen is geschaad: bepaald onderzoek was niet meer mogelijk. Maar het hof kiest voor een andere uitleg: in de voorwaarden van het Topland Glastuinbouwpakket staat alleen dat een verzekerde verplicht is om Achmea of de verzekeringsadviseur zo spoedig mogelijk op de hoogte te stellen van de gebeurtenis. En dat heeft de kweker gedaan. "Een voorbehoud dat bijvoorbeeld een melding pas geldig is gedaan als zij Achmea heeft bereikt, ontbreekt in het artikel. Dit brengt dan ook met zich dat Achmea een te late melding door de verzekeringsadviseur aan haar niet aan [de kweker] kan tegenwerpen en dat de gevolgen daarvan voor haar rekening en risico komen."
Het hof gaat nog een stapje verder: Achmea heeft zelf te laat gehandeld. In de polisvoorwaarden is opgenomen dat er binnen drie maanden een definitieve schadevaststelling moet zijn. "Vaststaat dat Achmea eerst op 6 februari 2015 heeft meegedeeld dat zij tot dekking zal overgaan." En dat is ruimschoots te laat.
Taxatie deugde niet
Achmea heeft te weinig aangevoerd om te kunnen begrijpen waarom de schade-expert in september 2014 een taxateur heeft ingeschakeld die zich louter heeft gericht op het vaststellen van de schadeomvang. "Op welke wijze Achmea in die periode (ook) de dekkingsvraag ter hand neemt, heeft Achmea in onvoldoende mate toegelicht." Die taxateur krijgt ervan langs van het gerechtshof: hij heeft het onderzoek "niet voldoende competent, niet voldoende professioneel en met een opvallend gemis aan urgentie" uitgevoerd. Zo meldt de taxateur in januari 2015 over grafieken: "Gelukkig is daar geen haast bij". "Dit terwijl de dekkingsvraag toen nog steeds niet was beantwoord en namens [de kweker] al meerdere maanden en indringend was aangegeven dat zij door het evenement en het uitblijven van een verzekeringsuitkering in ernstige liquiditeitsproblemen kwam."
Weinig regievoering
Aan de kant van Achmea ontbrak het gevoel van urgentie, constateert het hof. "Vaststaat dat in de maand oktober 2014 nauwelijks enige voortgang is gemaakt in de vaststelling van de dekking."
Er was van verzekeraarszijde ook weinig regievoering, is het oordeel. Daarnaast zijn verzoeken om een voorschot keer op keer afgewezen. "Naar het voorshands oordeel van het hof heeft Achmea de stellingen van [de kweker] in onvoldoende mate betwist dat door een meer voortvarend onderzoek in een veel eerder stadium de dekkingsvraag beantwoord had kunnen worden."
Teeltplanschade gedekt
De kweker kon door het uitblijven van een voorschot lange tijd geen stekmateriaal inkopen om de teelt volgens het geldende teeltplan af te werken. De teeltplanschade is een gedekt evenement, oordeelt het hof. "De kweker werd geconfronteerd met een ernstige en min of meer acute daling in haar verkopen, waardoor zij ook met een daling in haar liquiditeiten werd geconfronteerd. Hierdoor was vanaf enig moment zij niet in staat om wekelijks nieuwe stekken/plantjes in te kopen, hetgeen later ook weer tot minder verkopen leidde." Achmea heeft afwijzend gereageerd op verzoeken om een voorschot, "terwijl zij op grond van het teeltplan dat uitgangspunt vormt voor de verzekering als geen ander kon weten dat [de kweker] door het ingezakte teeltplan spoedig in liquiditeitsnood zou komen te verkeren."
Het hof vindt dat het debat over de teeltplanschade nog in onvoldoende mate is gevoerd. Daarom wil het op 15 december van de betrokken partijen meer horen over de regievoering van het schadeonderzoek en over de teeltplan- en verdere schade. "De zitting zal ook worden benut om te onderzoeken of partijen tot een minnelijke regeling kunnen komen."
