Het bedrijfstakpensioenfonds voor de Koopvaardij (BPF Koopvaardij) klopte twee jaar geleden bij Greenpeace aan met de mededeling dat de milieuorganisatie onder de werkingssfeer valt van het verplichtstellingsbesluit. Volgens het fonds is het daarvoor niet van belang of een organisatie een winstoogmerk heeft.
Greenpeace, met 90 fte aan boord van de Rainbow Warrior, de Arctic Sunrise en de Esperanza, verzet zich daartegen. De actievoerders betogen dat een non-profitorganisatie niet onder de verplichtstelling valt. Bovendien zijn de boten geen zeeschepen volgens de definitie van het verplichtstellingsbesluit. Ze zouden moeten worden beschouwd als pleziervaartuigen.
Ook ideële schepen mogen onder Nederlandse vlag varen
De kantonrechter van de rechtbank Amsterdam stelt dat de Rainbow Warrior, de Arctic Sunrise en de Esperanza taalkundig gezien geen plezierboten zijn. Toch worden ze door de Nederlandse overheid wel zo gecategoriseerd in het verplichtstellingsbesluit. “Bij gebrek aan beter passende wetgeving”, aldus de rechter.
Het verplichtstellingsbesluit gaat over vaartuigen die in openbare registers te boek staan als zeeschip. Zij mogen de Nederlandse vlag voeren. Ook schepen die niet gebruikt worden voor de uitoefening van een beroep of bedrijf kunnen toestemming krijgen om onder Nederlandse vlag te varen. In een toelichting op de wetgeving daarover staat dat “naast plezierjachten valt te denken aan schepen van organisaties zoals Greenpeace”.
Actieboten staan in register te boek als pleziervaartuig
Volgens de kantonrechter beschouwt de Nederlandse overheid sinds 1989 zeeschepen van organisaties met ideële doelen als pleziervaartuigen. Daardoor kunnen zij een zeebrief (het nationaliteitsbewijs van een zeeschip), krijgen. In het Scheepsregister staan de actieboten van Greenpeace ook ingeschreven als pleziervaartuigen. “En niet in de categorie koopvaardijtuigen”, voegt de rechter daaraantoe.
BPF Koopvaardij betoogt nog dat andere non-profitorganisaties wel bij het fonds zijn aangesloten. Volgens de kantonrechter doet dat niet ter zake. Het is immers niet gebleken dat zij zich verplicht hebben aangesloten. Conclusie van de rechtbank: BPF Koopvaardij vangt bot, Greenpeace hoeft zijn bemanning niet aan te melden bij het bedrijfstakpensioenfonds.