Het is voor het eerst dat sociale partners binnen een sector zonder overheidsinmenging afspraken maken over goed werkgeverschap in een steeds flexibeler wordende arbeidsmarkt. “Werkgevers richten zich met name op de cao-werknemers, terwijl een groot deel van de arbeidsmarkt uit andere contractvormen bestaat”, licht manager HR-beleid Robert Boulogne van initiatiefnemer Achmea toe. “Wij vinden het van de gekke dat mensen die hetzelfde werk doen heel verschillend beloond en benaderd worden.”
Tweedeling tegengaan
Het initiatief komt tegemoet aan de angst, van onder andere de overheid, dat verdergaande flexibilisering een grote tweedeling op de arbeidsmarkt creëert. De vakbonden, vier verzekeraars en ING formuleerden daarom vijf uitgangspunten voor de nieuwe werkcode. Samen vormen die punten de start van een nieuwe werkbeweging, aldus de ondertekenaars:
- Werkenden die gelijk werk verrichten worden gelijkwaardig beloond en gewaardeerd;
- Werkenden hebben toegang tot voorzieningen voor arbeidsongeschiktheid en pensioen;
- Werk wordt georganiseerd in duurzame arbeidsrelaties;
- Goed werkgeverschap is ook goed opdrachtgeverschap;
- Werken bij een van de aangesloten organisaties draagt bij aan het vergroten van arbeidsmarktwaarde van mensen.
Persoonlijke ontwikkeling en vitaliteit
De afspraken gaan niet alleen over beloning, maar ook over overige arbeidsvoorwaarden. Boulogne: “Het sociaal beleid van werkgevers is vaak alleen gericht op de mensen met wie ze een arbeidsovereenkomst hebben. Wij willen dat ook mensen met andere contractvormen toegang krijgen tot programma’s om te leren en ontwikkelen, of te werken aan hun vitaliteit.”
Naar een Collectieve Werkenden Overeenkomst (CWO)
De werkcode komt niet in de plaats van de cao’s van de bedrijven, maar wordt de komende drie jaar wel richtinggevend voor de invulling van afspraken in die cao’s. Het ideaalbeeld van de ondertekenaars is een zogenoemde CWO, een Collectieve Werkenden Overeenkomst. Die bemoeit zich niet enkel met cao-personeel, maar met alle medewerkers, of ze nou in dienst zijn of niet. Verwacht wordt dat de cao’s van de aangesloten partijen hierdoor naar elkaar toe zullen groeien.
Flexibele schil blijft, maar relatie moet duurzamer
De werkcode betekent niet het einde van flexibele contracten, benadrukt Boulogne. “Je houdt altijd differentiatie tussen contractvormen. Organisaties willen met een flexibele schil kunnen inspelen op veranderingen. We streven wel naar duurzame arbeidsrelaties. In het prolongatieseizoen werken we het liefst elk jaar met dezelfde arbeidskrachten. En als een zzp’er goed is bevallen, halen we die er graag weer bij voor een volgende klus.”
Belangstelling van Verbond, NVB en ZN
Boulogne verwacht dat andere grote werkgevers uit de branche zich ook nog zullen aansluiten bij de werkcode. Het Verbond van Verzekeraars, Zorgverzekeraars Nederland en de Nederlandse Vereniging van Banken hebben al belangstelling getoond voor het initiatief. Dinsdagmiddag is Achmea gastheer van een congres over de nieuwe werkbeweging.
