De AFM bepaalde eind 2016 dat het moment waarop een hypotheekverstrekker een bindend aanbod doet ook het moment moet zijn waarop de klant getoetst wordt aan de geldende hypotheeknormen. Dit kwam voort uit de Mortgage Credit Directive (MCD). Maar rond de jaarwisseling kan dit tot problemen leiden, constateren NVM en De Hypotheekshop. Wie in december een hypotheekaanvraag doet, kan in januari als de bindende offerte wordt uitgebracht met andere normen te maken krijgen. Daarvoor werd voor 2016/2017 een overgangsregeling in het leven geroepen.
Structurele problemen
Zo’n overgangsregeling is er niet voor 2017/2018. De de briefschrijvers vrezen hierdoor “structureel problemen bij de overgang van hypotheekaanvragen naar het nieuwe jaar”. “De consument is hiervan de dupe: diens positie is door de aanpassing van het toetsmoment verslechterd”, schrijven ze aan de Tweede Kamer. Dat komt doordat doorlooptijden nog steeds vaak lang zijn, aldus NVM en De Hypotheekshop. Vooral bij complexere aanvragen is dat het geval.
Niet afhankelijk van derden
Daarom willen de twee partijen dat verstrekte hypotheken voortaan getoetst worden aan de wet- en regelgeving die geldt op het moment van de aanvraag. Die toetsing blijft als het aan hen ligt wel gewoon plaatsvinden op het moment dat een bindend aanbod wordt gedaan. “Op deze wijze is de consument voor het rondmaken van de financiering van een eigen woning niet afhankelijk van derde partijen als geldverstrekkers, verzekeraars, artsen, het Stimuleringsfonds Volkshuisvesting (SVn), rechtbanken en overheden.”
Rechtszekerheid
Vanuit oogpunt van rechtszekerheid is dit te verkiezen boven toetsing aan de normen die gelden op het moment dat het aanbod wordt gedaan, vinden NVM en De Hypotheekshop. “Dit is immers het moment waar de consument zelf invloed op heeft. De overheid beoordeelt vergunningsaanvragen ook altijd op basis van de geldende wet- en regelgeving ten tijde van het moment van aanvragen en niet ten tijde van het beoordelen. Een verdachte wordt ook altijd berecht op basis van de geldende wetgeving op het moment dat het delict gepleegd is en niet op het moment dat de strafzaak dient. Waarom zou dit principe dan niet ook gelden voor de toetsing van hypotheekaanvragen?”
Klantbelang
Mocht de Tweede Kamer toch vast willen houden aan de huidige toetsprocedure, dan zouden wijzigingen van de hypotheeknormen voortaan op 1 september bekend moeten zijn, menen de briefschrijvers. Dan is de consument tijdig op de hoogte van de gevolgen die wijzigingen kunnen hebben op hun leencapaciteit. Hier moet de Kamer dan wel zwaarwegende redenen, zoals het klantbelang, voor hebben, vinden ze.