Ruim 300 deelnemers zaten in het auditorium van de Rabobank in Utrecht en konden genieten van een gevarieerde middag met interessante sprekers, een panel, een gesprek met tassenontwerper Omar Munie, het verhaal over de mythische vogel SiMorgh en als afsluiter Japke-d Bouma over de valkuilen van vooral vrouwen op kantoor. Dagvoorzitter was Marry de Gaay Fortman, voorzitter van Topvrouwen.nl en partner bij Houthoff.

Mooie discussie

“Met mijn draak van een dochter had ik dit weekend een mooie discussie over het SER-advies ‘Diversiteit in de top’. Het SER-advies was onderwerp van een les van wat wij vroeger Maatschappijleer noemde”, vertelde Janine Vos, HR-directeur bij de Rabobank en lid van de Management Board. “Waar geen wil is, is een wet en rondom dat thema ontspon zich de discussie of een wet daadwerkelijk gaat werken. Bij de Rabobank vinden we dat iedereen zich moet thuis voelen. Dat hebben we nog niet bereikt. We worden steeds diverser en inclusiever maar we zijn er nog niet. Ons doel is dat iedereen zichzelf moet kunnen zijn op het werk, met alles wat je bent.”

Snuffelvarkens

Karen van Oudenhoven (hoogleraar en decaan aan de VU) liet zien dat autochtonen niet meer in de meerderheid zijn in grote steden. Ook dat ons beeld van minderheden als laag opgeleid niet meer opgaat.

“In Amsterdam is minder dan 50 procent nog autochtoon. Er is dus geen sprake meer van een culturele minderheid. Kijkend naar de toekomst is 37 procent van de jongeren onder de vijftien jaar nog autochtoon. Wij voelen ons de meerderheid maar zijn dat niet meer. De bevolking verandert.”

Omgaan met het onbekende

Van Oudenhoven stelt dat diversiteit gaat over het omgaan met het onbekende. In dat kader refereert zij aan een onderzoek uitgevoerd door biologen waarbij varkens werden losgelaten in een doolhof. Daarbij is sprake van twee typen varkens: doelgericht en omgevingsgericht. De doelgerichte varkens gaan vrijwel in een rechte lijn op de voederbak af. De omgevingsgerichte varkens snuffelen en ruiken en komen uiteindelijk ook bij de voederbak terecht. Als de voederbak verplaatst wordt raken de doelgerichte varkens van de leg, terwijl de omgevingsgerichte varkens het voedsel gewoon vinden, zij het op een andere plek dan waar ze het verwacht hadden.

Diversiteit gaat over jezelf

Van Oudenhoven voerde een enquête uit onder werknemers van Rabobank, Post NL en Randstad. Daar deden 3.000 mensen aan mee. Onderzocht werd ‘Persoonlijkheid en diversiteit’, ‘Leiderschap en diversiteit’ en ‘Diversiteitsperpectieven’. Deze perspectieven werden onderverdeeld in: Discriminatie en eerlijkheid, Toegang en legitimiteit en Integratie en leren. Ieder perspectief heeft zijn voor- en nadelen, met daarbij aangetekend dat ‘integratie en leren’ de beste uitkomsten biedt. Conclusie van haar verhaal: Diversiteit gaat over jezelf!

Voor vrouwenquota

Vier jaar geleden werd Rabobank-bestuursvoorzitter Wiebe Draijer bijna met tomaten bekogeld toen hij aangaf tegen de invoering van een vrouwenquotum te zijn. Inmiddels is de Rabo-topman om. “Het is een paardenmiddel en een schande dat we het nodig hebben, maar het moet”, zo zei hij gisteren. SER-voorzitter Mariëtte Hamer gaf een toelichting op het vorige week verschenen SER-advies ‘Diversiteit in de top’. “Ik denk niet dat er eerder op een zaterdag zoveel gesproken is over vrouwenquota als de zaterdag na het uitkomen van dit advies. Vooral op Twitter ging het los”, aldus de SER-voorzitter.

Het mag wel wat sneller

Ook de andere panelleden, Chantal Vergouw van Interpolis en David Sanderse van Mercer Marsh, zijn voor het vrouwenquotum. Van Sanderse zou het zelfs allemaal nog wel wat sneller mogen. “We lopen internationaal achter. We zouden op zijn minst moeten doen wat Duitsland doet. We zijn snuffelvarkens die niet recht op het doel afgaan, maar kiezen voor een brede en geïntegreerde aanpak. Dat gaat tot diversiteit leiden. Mijn boodschap: blijf vooral jezelf, dan begrijpen we elkaar het beste.”

Culturele diversiteit

Uit alle onderwerpen van deze middag bleek wel dat diversiteit, vooral als het gaat om gender diversiteit, hoog op de agenda staat. Op het vlak van culturele diversiteit is nog een wereld te winnen. In het SER-advies is een pleidooi voor een ingroeiquotum van 30 procent met betrekking tot vrouwen in de Raad van Commissarissen. Het SER-advies waagt zich nog niet aan een quotum voor culturele diversiteit. “Het SER-advies is unaniem, dat wil zeggen dat werkgevers, werknemers, vakbonden en onafhankelijke kroonleden het met elkaar eens zijn en dat geeft een enorm draagvlak. Dat draagvlak is er nog niet voor culturele diversiteit. Daar is nog veel te winnen”, aldus Hamers.

Biases voorkomen

Volgens Interpolis-directievoorzitter Chantal Vergouw is het allerbelangrijkste dat mensen een stem krijgen. “Hoe voorkomen we biases? Daarop moeten we attent zijn in benoemingscommissies en we moeten ons laten helpen door artificial intelligence.”

Van vluchteling tot tassendesigner

Inspirerend was het verhaal van Omar Munie die op 9-jarige leeftijd met zijn broertjes en zus vluchtte naar Nederland en in Bergen Noord-Holland terechtkwam. “Nederlandser kan bijna niet, maar het welkom was warm en ik voelde mij snel thuis. Dat is nu wel anders.” Van zijn droom om proefvoetballer te worden, kwam weinig terecht, maar tegen de zin van zijn moeder ging hij naar de modevakschool en vond daar zijn uiteindelijke passie: het ontwerpen en maken van tassen. Alle aanwezigen kregen een oranje armband, gemaakt van de reddingsvesten van vluchtelingen die op Lesbos aankwamen. Munie is groot voorstander van inclusiviteit en diversiteit. En geeft ook mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt een kans in zijn bedrijf.

Gevarentoeslag voor vrouwen

Afsluitend liet columniste en auteur Japke-d Bouma haar licht schijnen over vrouwen en mannen op de werkvloer. In haar ogen zouden vrouwen gevarentoeslag moeten ontvangen in verband met glazen plafonds en deeltijdklemmen. Verkleinwoorden zijn sowieso not done en vrouwen zouden niet zo vaak en niet zo automatisch moeten kiezen voor parttime werk. Stop saying sorry!

Lees ook
Roeli Pot (Dive In): Als je kiest voor diversiteit, moet je daar bewust aan werken
Am:topvrouwen: Pauline Derkman (ASR): ‘Diversiteit komt ten goede aan de besluitvorming en dus aan de prestaties